SISSINGH SCHREUDER

Bei Frau SISSINGH-SCHREUDER aus Den Haag, Amalia van Solmsstraat, handelt es sich um die heutige Ehefrau des mitverurteilten med. Studenten HERS. In ihrer Wohnung - Ende Juliana van Stolberglaan - hatte Ltn. Van HAMEL auch gewohnt und diese Adresse als Kontaktadresse benutzt. Sie war für einige Tage mit festgenommen, doch habe sie freigelassen, weil sie schwanger war. Sie hat einige Monate später den mitfestgenommenen und zu 3 Jahren Gefängnis verurteilten Studenten HERS im Gefängnis geheiratet. Die Trauung fand im Gefängnis statt. Frau HERS sollte später wieder festgenommen werden, doch ich nahm Abstand davon, weil sie sich in den Umständen befand und ihr Mann bereits in Haft war.
Sie war genau über die Tätigkeit des Ltn. Van HAMEL informiert und hatte selbst mitgeholfen und war bei Besprechungen in ihrer Wohnung zugegen gewesen. Als ihr damaliger Verlobter HERS vom Tjeukemeer - von wo Van HAMEL nach England zurückfliegen wollte - nicht zurückkehrte, schickte sie einen Bekannten dorthin, der sehen sollte, was passiert sei.
Dieser Abgesandte - es war der Student Graina de JONGH aus (?) wurde in Groningen - am Tjeukemeer festgenommen, weil er sich dortwegen seines Umfragens verdächtig gemacht hatte.
Der Student Craina de JONGH wurde einige Tage nach seiner Festnahme durch mich entlassen, nachdem seine Mutter und auch die Frau HERS bei mir gewesen waren und hatten mir den ganzen Sachverhalt genau er zählt, dass dieser mit der ganzen Sache nichts zu tun hatte.
Wenn ich beide dem Kriegsgericht mit überstellt haben würde, ich brauchte sie nur in Haft zu behalten und mich nicht für sie einsetzen, dann wären sie höchstwahrscheinlich beide, wenigstens aber die Frau HERS wegen "Beihilfe zur Spionage und Feindbegünstigung" bestraft worden.

Dr. Johannes Floris Philippus (Hans) Hers Geboren te Ridderkerk op 4 juli 1917, overleden te Oegstgeest op 29 oktober 2006. Hij was een Nederlands arts en verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog, die zich bezighield met spionage.

Hers kwam uit een doktersfamilie. Hij volgde de familietraditie en studeerde medicijnen in Leiden. Al voor de oorlog was hij actief in de Cumberlidge-groep van de Britse geheime dienst. Tijdens een feestje van zijn zweefvliegclub op Ypenburg had hij kennis gemaakt met de Engelse spion Cumberlidge die zijn eigen geheime radioverbinding met Londen had. Hij trouwde met C.M. Schreuder met wie hij verschillende kinderen kreeg; zijn gelijknamige zoon was eveneens arts en kwam in 1978 op 37-jarige leeftijd in Mozambique bij een auto-ongeluk om het leven.

Oorlogsjaren

Op de drempel van het derde jaar van zijn studie medicijnen in Leiden, kwam Hers in september 1940 in contact met de eerste Nederlandse geheim agent die vanuit Engeland in Nederland was gedropt: Lodo van Hamel, alias Jan Willem van Dalen. Hers raakte betrokken bij de organisatie van Van Hamel’s terugkeer naar Engeland. Lodo van Hamel zou, in gezelschap van Jean Mesritz, Marion Smit en prof. Lourens Baas Becking, door Hers vanaf het Friese Tjeukemeer op het vliegtuig gezet worden. Hers zou zelf niet meegaan. Een watervliegtuig, gevlogen door Heije Schaper, kwam in de nacht van 14 oktober 1940 tot vlak boven het Tjeukemeer, maar kon door laaghangende mist niet landen. Het nachtelijk geronk boven het meer was niet onopgemerkt gebleven. In de ochtend van 14 oktober werd het gezelschap opgewacht en gearresteerd door de Nederlandse Rijksveldwacht, overgedragen aan de SS en afgevoerd naar het Oranje Hotel in Scheveningen. Lodo van Hamel werd ter dood veroordeeld en in juni 1941 gefusilleerd. Hers kreeg drie jaar tuchthuis. In de gevangenis trouwde hij met Toos Schreuder. Nadat hij zijn straf had uitgezeten werd hij tot het eind van de oorlog in Schutzhaft gehouden. Hij kwam via gevangenis Munster, kamp Brual-Rhede, gevangenis Waldheim en gevangenis Zwickau uiteindelijk op 29 juli 1944 in concentratiekamp Sachsenhausen terecht. Daar werd hij als arts op de ziekenafdeling geplaatst. Toen Russische en Poolse soldaten het kamp op 22 april 1945 hadden bevrijd, bleef hij bij de zieken. Op 11 augustus 1945 keerde hij met vijftien van hen terug in Nederland. Toen moest hij zijn studie geneeskunde in Leiden helemaal opnieuw beginnen, want tentamenresultaten van voor de oorlog waren niet meer geldig.

Na de oorlog

Hers promoveerde cum laude op 14 november 1954 op The histopathology of the respiratory tract in human influenza aan de Universiteit Leiden. Hij was coördinator van het medisch team voor prins Bernhard en voor dat laatste kreeg hij in 1985 het Groot Erekruis in de Huisorde van Oranje; deze laatste onderscheiding is in de periode 1969-2010 slechts twaalfmaal verleend.

Begin 1999 (tien jaar na de vrijlating van de Twee van Breda) was Hers te zien in de documentaire 'De Affaire' over de Vier (Drie) van Breda.

In 2003 werd er een schelpenpad dat langs het Tjeukemeer loopt vernoemd naar Lodo van Hamel. Zijn kompaan Hans Hers was, toen 85 jaar oud en wooonachtig te Oegstgeest, hierbij aanwezig.

Onderscheidingen

Groot Erekruis in de huisorde van Oranje
Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
Officier in de Orde van Oranje Nassau

Bibliografie

Rapport over het concentratiekamp Sachsenhausen, september 1945 (NIOD, 250k-808)
Reconstructie inzake de opdracht en werkzaamheden van den Luitenant Ter Zee 2e Klasse L.A.R.J. van Hamel, 8 oktober 1945 (Algemeen Rijksarchief/archieven v/h ministerie van Defensie/Oorlog Londen, inv. nr 2781)
Reconstructie inzake de plannen tot terugkeer naar Engeland en de poging hiertoe van Luit. Ter Zee 2e Klasse L.A.R.J. van Hamel, 15 oktober 1945 (Algemeen Rijksarchief/archieven v/h ministerie van Defensie/Oorlog Londen, inv. nr 2781)
The histopathology of the respiratory tract in human influenza. Leiden, 1954 (proefschrift).
Influenza. Groningen, 1972.
Orgaanaandoeningen bij personen deeluitmakend van het voormalig Nederlands Verzet, de Krijgsmacht en Koopvaardij alsmede bij de Vervolgden en Gedeporteerden tijdens de Tweede Wereldoorlog - een follow-up studie over een periode van 33 jaar. In: Keerzijde van de bevrijding, Deventer, 1984, pg. 146-174
Leven met en in de schaduw van het oorlogsverleden. In: Ned. Tijdschrift voor Geneeskunde, 1985; 129; pg. 820-823
Late Effects of Imprisonment, Deportation, Resistance and Military Action: a Cause of Premature Ageing? In: Stress, Oegstgeest, 1988, pg. 93-104

Literatuur

A. Houwing, Officier-Fiscaal Bijzonder Gerechtshof Leeuwarden, Proces-verbaal tegen politieambtenaren, betrokken bij arrestatie Lodo van Hamel cs (Algemeen Rijksarchief/Tweede Kamer der Staten-Generaal, Enquête-commissie Regeringsbeleid 1940-1945, inv. nr. 138)
E.F.K. Michielsen, Tegen de vlagen van de Oostenwind, Leiden, 1946, pg 47-183
Hinke Piersma, De drie van Breda, Amsterdam, 2005, pg. 141-190
Hinke Piersma, In memoriam Hans Hers (1917-2006), in: Cogiscope. Tijdschrift over gevolgen van oorlog en geweld 2 (2006) 4, p. 36-37.

Bron: Wikipedia.

Catharina Martina (Toos) Sissingh (geboren Schreuder), geboren 15 augustus 1908 te Amsterdam overleden 23 december 2009 te Oegstgeest.
Trouwde met Gerard Sissingh in 1928, op 19 jarige leeftijd.
Gerard Sissingh is geboren op 31 december 1897 te Groningen.
Zij hadden 3 kinderen. Zij zijn gescheiden.

Bron Wikiperdia