Otto Haubrok

Voorzitter: Bent u Sacharbeiter in zijn (Lodo van Hamel) zaak geweest?
Antwoord: Ja, ik heb de gehele zaak van Van Hamel van A tot Z behandeld.

Voorzitter: Wij wilden namelijk gaarne weten welke wetenschap u hebt gekregen over de groepen, welke Van Hamel hier heeft gevormd. Of bent u daarvan weinig te weten gekomen?
Antwoord: Ja, niet van Van Hamel persoonlijk, maar van andere arrestanten. Persoonlijk heeft Van Hamel niet veel verteld, bijna niets. Maar er is niet alleen Van Hamel, er zijn meerdere personen gearresteerd en uit het geheel heb ik mijn conclusies getrokken. Die was, dat Van Hamel vier radiolijnen naar Engeland tot stand heeft gebracht. Vier zendverbindingen met Londen en die zijn in de loop der volgende twee jaren alle vier opgerold.

Voorzitter: Kunt u nader aangeven welke lijnen er zijn geweest?
Antwoord: Ja, de eerste lijn heb ik na zijn arrestatie opgerold. Daarvan bevond de zender zich in Den Haag, De Perponcherstraat 94, bij Allers. En de tweede zendinstallatie was op dat ogenblik ook bij Allers. Deze behoorde eigenlijk in Amsterdam, maar was bij Allers onder de vloer verstopt. Zij behoorde bij Buijs te Amsterdam.
Dit is dus in tegenspraak met de verklaring van Jan van den Hout. Hij verklaarde dat juist de originele SIS/MI-6 zender zich bij Buijs in Amsterdam bevond, wat door Buijs en Van den Hout in hun verklaringen werd bevestigd.

Voorzitter: hebt u dat toestel ook gevonden?
Antwoord: Ja, ik heb beide toestellen gevonden. Het toestel, waarmee Van Hamel uitzond, was een toestel, dat Buijs gebouwd had, en het toestel dat Van Hamel uit Engeland had meegebracht, een special soort toestel, was onder de vloer verstopt. Dat heb ik enkele dagen later bij Allers gevonden. Dan was er nog een toestel, en dat heb ik persoonlijk veel later gekregen, in September 1942, bij Van Hattem. Daarmee hebben eerst in Delft in de Phoenixstraat 33 en later in zijn werkplaats te delft uitzendingen plaats gehad. Hij had een klein ingenieursbureau.
Waarschijnlijk is deze set op de TU in Delft gebouwd, Johan Van Hattem heeft daar meerdere sets laten bouwen.

Voorzitter: U hebt nu drie verbindingen behandeld, maar u begon met te zeggen dat er vier waren.
Antwoord: Er bestonden vier verbindingen, Ik moet even nadenken, welke die vier verbindingen waren. Ik weet op het ogenblik voor de vierde verbinding ook geen oplossing. Het waren toch vier verbindingen. Ik weet het hierom: toen Van Hamel gearresteerd was, heb ik zijn zaak onderzocht, en toen had hij in zijn portefeuille een papiertje verstopt, waarop vier getallen genoteerd waren. Dat waren de getallen van de golflengte en de zendtijden, enz voor vier toestellen.
Het kan natuurlijk ook zo zijn dat Lodo van Hamel over vier frequenties en vier uitzendtijden beschikte. Voor elke frequentie een ander tijdstip.

Voorzitter: Maar die notitie behoeft nog niet te betekenen dat alle vier de apparaten in gebruik waren.
Antwoord: Nee, zij werkten ook niet alle vier. Ik ben van mening, dat in de tijd, toen Van Hamel hier was, slechts één toestel werkte, te weten dat bij Allers in De Perponcherstraat. Want Van Hamel had zeer grote moeilijkheden met woning, waar hij kon uitzenden. Hij heeft mij altijd zijn leed geklaagd, dat hij in Nederland geen medewerking had. Hij is van huis tot huis gegaan, naar zijn oude relaties, die hij uit Engeland had meegekregen en hij werd daar overal vriendelijk ontvangen. Hij kreeg een kopje koffie, maar hij kon niet werken, omdat niemand het gevaar wilde lopen. Hij vond het destijds zeer droevig, dat hij zo weinig medewerking had.

Voorzitter: Wat u hebt verteld klopt op één punt niet met de mededelingen van de heer Buijs, want deze zegt, dat de zender, die in de De Perponcherstraat werd gebruikt, nog tijdig bij hem in Amsterdam is terechtgekomen en is verbrand in een verwarmingsketel.
Antwoord: Neen, ik hen twee zenders in Den Haag gevonden, Eén van deze toestellen moest in veiligheid gebracht worden. Dat heb ik echter bij mevrouw Werning-Kuster, de De Perponcherstaat 108, in beslag genomen. Dat was een special toestel, dat uit Engeland kwam. Dat was voor Buijs bestemd.
Eerder claimt Haubrok twee toestellen bij Allers gevonden te hebben en nu beweerd hij dat het originele toestel zich op een ander adres bevond.

Voorzitter: De heer Buijs zegt, dat het bij hem is terechtgekomen.
Antwoord: Misschien weet Buijs niet, dat het aangekomen is. Want ik ben destijds, toen ik dat toestel afhaalde, nog in dezelfde nacht naar Amsterdam gereden en heb Buijs gearresteerd. Daarom denkt Buijs misschien nu nog, dat het toestel naar Amsterdam is gekomen en daar vernietigd is.

Stokvis: U zei straks, dat er een apparaat onder de grond vandaan is gehaald.
Voorzitter: Buijs is bovendien veel later gearresteerd. Hij is pas op 18 November 1940 gearresteerd. Van Hamel is op 14 October gearresteerd en Van der Hout, die in de De Perponcherstraat zat een paar dagen later. Toen heeft Buijs de zender van de Perponcherstraat meegenomen en later op 18 November 1940, is hij pas gearresteerd. Zo heeft hij hier verteld.
Antwoord: Ik hen een toestel bij Allers onder de vloer weggehaald, nadat hij (wie?) gearresteerd was. En toen het de radiotelegrafist, de marconist, op dezelfde avond, een zender in veiligheid gebracht naar de familie Werning-Kuster. En daar heb ik op dezelfde avond het toestel weggehaald. Er waren twee toestellen bij Allers, één daarvan onder de vloer. Het toestel dat onder de vloer was, werd, naar ik meen, destijds niet voor uitzendingen gebruikt. Het was niet sterk genoeg voor uitzendingen naar Engeland; dat was een special toestel. In totaal heb ik twee zenders weggehaald.
Dus op de dag dat Van der Hout gearresteerd werd meteen 's avonds al een tweede toestel door Haubrok opgehaald bij de familie Werning-Kuster. Hoe wist Haubrok zo snel waar hij dit toestel kon vinden?

Let op, de verklaringen van Haubrok, zijn niet altijd even betrouwbaar, hij was duidelijk bezig zijn eigen hachje te redden. Het vreemde hierbij is dat wanneer hij in de gevangenis zit hij alleen zijn acties beschrijft in het laatste deel van de oorlog. Hij schrijft niets over de eerste jaren.

weggum.com