Het contra signaal

HET CONTRA SIGNAAL

SOL JUSTITIAE ILLUSTRA NOS!

Londensche Editie

EN HET SIGNALEMENTENBLAD

TRANSCRIPTIE

Nu de strijd in het Westen met succes wordt doorgezet, zal de Duitsche Sicherheitsdienst meer dan ooit moeite doen, om ondergrondsche groepen uit hun schuilhoeken te lokken en in deze groepen binnen te dringen. Vele arrestaties gedaan in den meest uiteenlopenden kring, hebben bewezen dat de Duitsche Sicherheitsdienst zich voor dit werk niet alleen bedient van regelrechte Gestapo-agenten, maar ook van tal van andere ongure elementen. Deze maken er hun beroep van, om via connecties, met wie zij dikwijls reeds jarenlang omgang hebben, en die voor hun een legitimatie zijn van hun 'goed Nederlanderschap' ondergrondsche groepen op te sporen en uit te roeien.
Een Schaduwings- en opsporingdienst in Nederland maakt er reeds lang werk van, om deze en dergelijke elementen onschadelijk te maken. Een eerste maatregel in deze richting is het verzamelen en verspreiden van zoo nauwkeurig mogelijke persoonsbeschrijvingen. De bedoeling van dit pamflet is nu, vanuit Londen dit werk zooveel mogelijk te steunen, door aan de in Nederland opgestelde misdadigersalbums een zoo groot mogelijke verspreiding te geven.
De vermeldde adressen zijn de laatst bekende alhier. Komen op de lijsten namen voor van verraders, die reeds niet meer tot de levenden behooren, wijt dit dan niet aan onnauwkeurigheid onzerzijds, doch dank de goede vaderlanders, die hen hebben uitgeschakeld.
Deze Londensche editie van het 'Contra Signaal' bevat slechts een eerste keuze uit de alhier bekende verraders; verdere afleveringen zullen mettertijd volgen.

ABAS, Leo Harry. Michelangelostraat 13, Amsterdam. Werd in februari 1940 gearresteerd, verdacht van berichtgeving voor Duitschland.

Uittreksel uit An International Spymaster and Mystery Man: ABWEHR OFFICER HILMAR G. J. DIERKS (1889-1940) AND HIS AGENTS by F.A.C. Kluiters and E. Verhoeyen

3.5. HD recruits wireless operators

In September 1938, two Jews who had fled from Germany to Holland, informed the British consul in Amsterdam about one Leo H. Abas, manager of Nederlandsche Vliegtuigmodelbouw, Nieuwezijds Voorburgwal 316 in Amsterdam. One of these Jews had known Abas, a Dutch half Jew who was born in Hamburg in 1905, when they were both living in Hamburg. Before leaving for Holland about mid-1938, Abas must have been recruited by HD. In September 1938, he became the manager of the Nederlandsche Vliegtuigmodelbouw, a firm meant to be used as a cover by HD. One of Ihe Jews became an assistant of Abas. When Abas was away, he was in Charge of his correspondence and must have leamed some interesting things that he judged worth telling to the British consul in Amsterdam, hoping to obtain some easy money. The consul noted that the Wiegtuigmodelbouw was “a cover under which the German secret service is organising a bureau in Holland for transmitting information obtained in the UK concerning Air Defence. L.H. Abas is the chief of the Organisation in Holland and is in direct communication with Dr. Hans zum Stuhreck of Davidson and Mercier, Spaldingstrasse 4, Hamburg. (...) On November 1 [1938] zum Stuhreck will become a partner in the Dutch ?rm and will deposit Fls 1000 therein. Abas has already made one trip to England and sent or brought with him plans of the air defences of Portsmouth, which have been handed to zum Stuhreck. A further trip to the UK‚ with zum Stuhreck, is contemplated. Eventually offices will be established in the UK, ostensibly for legitimate business purposes, but in reality to control agents there”. The consul added that the firm Nederlandsche Vliegtuigmodelbouw, although claiming to be of Amsterdam, Brussels and Paris, was not entered in the Commercial Register at Amsterdam. His first hand information was quickly sent to MI 6, who transmitted it to MI 5. The address in the Spaldingstrasse was at that moment already known to MI 5 as an Abwehr cover address‚ since MI 5 learned in April 1938 that it as used by one ‘Hans Lorenz’, who actually was Hans Lips from Ast Hamburg, but the cover name ‘Hans zum Stuhreck’ must have been a new piece of MI 5’ s puzzle about Ast Hamburg .

The Abas affair popped up again in the beginning of 1940. On 26 February of that year, Meldekopf Leer, an Abwehr outpost where HD’s brother Gerhard was busy organising a Grenzgängemrganisation, reported to Ast Hamburg that agent RR 3076 had been arrested te night before by the Dutch police at the small border town of Bourtange on a retum trip from Germany. The agent told the police that he was connected to ‘Dr. Hans zum Stuhreck’ of whom he now gave an address, Papenhuderstrasse 1, Hamburg, where HD actually lived when he was in Germany, but which was also used as a cover address or mail drop. There is practically no doubt that agent RR 3076 was indeed Abas. This can be concluded from information of the Politieke Recherche Afdeling of the Amsterdam police, which mentions the arrest of Abas in Bourtange exactly during the night of 26-27 February 1940. He declared that he had made an agreement in 1939 with ‘zum Stuhreck’, who according to Abas, was a ‘judicial adviser’ to the Heinkel aeroplane constructions. The agreement stipulated that he‚ Abas, would become Heinkel’s representative in Holland. It was found after his arrest that Abas possessed a wireless set, and it is most probable that he was part of a scheme of Ast Hamburg to establish wireless Operators in Belgium and Holland who would send meteorological information to Hamburg. In July 1939, Abas hired a house in the Michelangelostraat 13 in Amsterdam, where Heinkel Nederland, which was still to be founded, was - so to speak - to be established. The rent was paid by Heinkel, even after September 1939, when it was decided to discontinue the Heinkel project in Holland. © www.joodsmonument.nl

ACHTERBERG, van. Burgemeester Rijerstraat 27, Doorn. Zeer gevaarlijk.

Pieter Achterberg was wachtmeester bij de politie in Nijkerk, waar hij ook woonde. Hij was tevens lid van de WA, de geüniformeerde tak van de Nationaal-Socialistische Beweging. Hij werkte actief met de Duitse bezetter samen en maakte jacht op onderduikers en leden van het verzet. Met name in het dorpje Epe werden meerdere mensen door zijn toedoen opgepakt. Onder hen was de illegaal werker Jacobus Jeremias van den Boogert, die geëxecuteerd werd, de distributieambtenaar Lubbert Bosch en verschillende Joden die ondergedoken zaten op de boerderijen Larixhof en De Blauwvoet in Epe.
Op 5 september 1944 - de dag die bekend kwam te staan op Dolle Dinsdag - was er grote opwinding in Nederland. De Duitsers en hun handlangers sloegen massaal op de vlucht en de bevrijding leek slechts een kwestie van dagen, zo niet uren. Dit enthousiasme werd aangewakkerd door een Brits radiobericht waardoor het leek alsof de geallieerden Breda al had ingenomen. In de dagen daarna nam de paniek onder de Duitsers af, maar op 17 september begon Operatie Market Garden. De Britse veldmaarschalk Bernard Montgomery liet massaal parachutisten droppen met als doel de belangrijkste bruggen tussen de Belgische grens en Arnhem in te nemen, met als doel snel op te rukken naar het Ruhrgebied.
In Epe meende zowel de politie als de marechaussee dat de bevrijding nog slechts een kwestie van een tijd was. De marechaussees Alkema en Koster arresteerden daarom Achterberg en sloten hem tijdelijk op in een marechausseekazerne in Epe. Toen Operatie Market Garden leek uit te lopen op een mislukking en de bevrijding uitbleef, zat men met Achterberg in zijn maag. Vrijlaten was geen optie. Achterberg werd daarom verhoord door een aantal verzetslieden en marechaussees in de boerderij Wester Appel in de buurtschap Appel. Daar viel het besluit hem te executeren. Achterberg weigerde geestelijke bijstand. Het vonnis werd vervolgens voltrokken door Cornelis van 't Land die Achterberg doodschoot met een stengun. Zijn lichaam werd op het boerenerf begraven. Bron: Wikipedia.
Is dit dezelfde persoon die in het contra signaal vermeld wordt?

ALDEWERELD, J. Geboren Amsterdam 12-08-1904. Gestapo, rechterhand van Johnny de Droog, zie toelichting De Droog. Foto komt voor in Politieblad van 1941 of 1942 Afd. G 526-527. Engeland waarschuwde tegen deze persoon, die zich valschelijk uitgeeft voor werker voor GS-3.
Wie is deze J. Aldewereld? Ik kan een Johan Aldewereld vinden die op 12-08-1904 in Watergraafsmeer geboren is, maar hij is van Joodse komaf en bevindt zich in juli 1944 in kamp Westerbork. Wordt in september op transport gesteld en overleefd. Van Constant Mak heb ik antwoord gekregen, zie hiervoor Index A-Z.

ARENTZ, G. Verl. Kerkstraat 73, Nijverdal. Gestapo-Agent.

AUKEMA, Andries. geb. 17-09-1883. Westland Gracht 89, Amsterdam.
Hij is op 06-01-1976 overleden en ligt begraven op de begraafplaats Tjalhuizum bij Toren in Friesland.

BAGGE, Jan. M.E. Amstel 290^HS, Amsterdam. Gestapo-Agent.
Het gaat hier om Jan Marie Emile Baggen, geboren 29-06-1902 te Sittard. Bron Stadsarchief Amsterdam.

BAKKER, J. Noordwijk 122, Giethoorn. Gestapo-Agent.

BAKKER, Free. Schuilnaam Rijn, woonachtig te Zaamslag (Z). 21 jaar, middelmatig groot, donderbruin golvend haar, draagt nu en dan een snor, groote tanden, waaronder kunsttanden, afstaande ooren, krullippen. Pleegde verraad in Goes.
Hier wordt bedoeld Fr. G. Bakker uit Zaamslag die een Trouw groep heeft verraden waar hij zelf ook lid van was. Hij is na de oorlog hiervoor tot 1 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Bron: Nieuwe Leidsche Courant 18 juni 1948.

BARTLING, H.M. Transvaalstraat 87^c, Amsterdam. Gestapo-Agent. Ontvangt Joden als Groene Politie.
Hermanus Martinus Bartling, woonde aan de Transvaalstraat 87 1 hoog. Geboren 24-07-1915 te Amsterdam. Verhuisde op 15 mei 1945 naar de Rustenburgerstraat 328^HS, Amsterdam. Overleden 9 augustus 1996 te Amsterdam. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

BAUS, A.W. Adelheidstraat 169, Den Haag. Ongeveer 40 jaar, blond type, tenger, Joodsch provocateur.
Waarschijnlijk gaat het hier om A.V. Baus die een accountantskantoor had aan de Adelheidstraat 169 te Den Haag,

BEEKHUYSEN, D. Chauffeur; signalement: slank, hoog in de schouders, mager, slecht gebit. Zie Medel.
Dirk Beekhuysen.

BEEKMAN, Gerardus J. Geboren 1894, woont van Tuyll van Serooskerkenweg 21^e, Amsterdam. Noemt zich Bijl.
Dit is Gerardus Johannes Beekman, geboren 17-10-1894 te Amsterdam. Is op 13-12-1949 naar Breda gegaan (strafgevangenis). Bron: Stadsarchief Amsterdam.

BIJL, M. Nicolaas Beetslaan 23, Baarn. Werkt voor SD Amsterdam. Heeft lijst samengesteld van te arresteren gijzelaars. Tevens werkzaam geweest bij arrestatie studenten en heeft tallooze Joden aangebracht. Heeft eenige leden van personeel NSF Hilversum aangebracht wegens sabotage. Heeft getracht deze personen te doen fusilleren ze als voorbeeld te stellen voor het geheele personeel.

BILSEN, Franciscus J, van. Geboren 05-01-1911 te Ginneken. Signalement: land en forsch, 1.85 m, grijzend blond kortgeknipt haar, blauwe diepliggende oogen, breed in de schouders. Thans ambtenaar van de CCD, wonende te Tilburg, Ringbaan Ost 14^f. Deze werd met steun van de Duitsche autoriteiten hoofd-agent te Vlaardingen en doet het thans voorkomen alsof hij buitengewoon vaderlandslievend is en tengevolge daarvan zijn ontslag bij de politie te Vlaardingen gekregen zou hebben. Hij treedt thans op als verspreider van het illegale blad 'De stem van Vrij Nederland'. Men neme zich voor hem in acht.
Van Bilsen is inderdaad door het verzet doodgeschoten, maar geheel ten onrechte. Hij heeft er voor gezorgd dat Dourlein en Ubbink na hun ontsnapping uit de gevangenis in Haaren konden onderduiken en daarna uit Nederland konden ontsnappen. Bron: Englandspiel, Jelte Rep.

BLEES, J.P. Oranje Dwarsstraat 4, Apeldoorn. Handelsreiziger, brengt ondergedokenen aan voor Arbeitseinsatz.

BLIEK, v.d. Enkweg 83^d Wijhe. Gestapo-Agent.

BLOEMHOL, J. Plantage Franschelaan 3^HS, Amsterdam. Gestapo-Agent.
Mogelijk gaat het hier om de naam Bloemhof. De Plantage Franschelaan heet nu Henri Polaklaan, maar op nr. 3 is niemand met de naam Bloemhol, of Bloemhof te vinden in het Amsterdamse Stadsarchief.

BOOS, Max. Jood. Transvaalstraat 500, Amsterdam. Verrader.
Transvaalstraat 500 bestaat niet en mogelijk gaat het om de naam Boas.

BORNSTEIN, Alfred. Maasstraat 106, Amsterdam. Telef. 92451. Duitsche Jood die zonder ster loopt. Komt geregeld bij de SS. Er zijn gevallen bekend dat hij Joden laat weghalen.
Hij is op 25-12-1888 geboren te Berlijn, 15-12-1943 op transport naar Westerbork en in Auschwitz overleden.

BOSCH, Dr. Zie Olie, Herman Cornelis.

BOSCH, J. Reguliersgracht 80^HS, Amsterdam. Gestapo-Agent.
Jacob Bosch, geboren 05-01-1889 te Amsterdam, overleden 21-01-1968, Amsterdam. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

BOTTERWEG, Dick. Waterstraat 67, Tiel. Bewijst voor de SD voor geld verradersdiensten. Geld heeft hij noodig voor zijn omgang met talrijke vrouwen. Gaf groote geschenken weg, hield er als 28-jarige jongeling een pedicure en manekure op na, belegt drinkgelagen en meet zich gaarne adellijke namen aan. Bijvoorbeeld Jhr. Lidt de Jeude, eveneens afkomstig uit Tiel. Heeft een PB op diens naam. Beweerde met Dora Peekema-Dibbetz (zie Peekema-Dibbetz) een liaison te onderhouden om gegevens voor de goede zaak te weten te komen. Werkt in het Zuiden onder andere in Boxtel in een pij van de Witte Paters, onder de naam Paaiens, of Maaiens. Zomer 1943 in Amsterdam werkzaam. Heeft van nature stijl haar, dat hij tracht weg te kammen.

BRANDON-BRAVO, Mozes. Woont vermoedelijk Theemsplein 50, Haarlem. Is 37 jaar. Noemt zich Masche, of Marchie. Is Joodsch provocateur. Is voor Gestapo-doeleinden uit Scheveningen losgelaten in april 1942. Nummer Sicherheitsdienst: VM-92. werkt bij de SS in Den Haag. Telef. 182540, toestel 490.
Mozes Brandon Bravo (Amsterdam, 23 november 1906 - Amsterdam, 25 mei 1973) was een Joodse kleermaker die in de Tweede Wereldoorlog samenwerkte met de Duitse bezetter.[1] Hij woonde toen in een rijtjeshuis op Watersteeg 10 in Leiden en werkte in Den Haag. In maart 1941 nam Brandon Bravo contact op met Louis d'Aulnis. Via zijn vriend Hans Fles kwam Brandon Bravo in contact met Bob Schreiner. Er werden plannen gemaakt om naar Engeland uit te wijken. Op Watersteeg 10 werden de plannen verder besproken. Er konden negen mensen mee en er waren wat helpers aanwezig. In de groep zaten ook Jacques van Dooremaalen (1915-1945[2]), Henk Kooistra, Lorent Meerman, Aäron Polak, een neef van Brandon Bravo. Jan de Jong had voor hen de motorsloep bij scheepswerf Kerkvliet in Warmond gekocht.
Op 3 april 1941 verzamelde de groep bij het huis van Brandon Bravo. De groep werd verraden door hun helpers, de 32-jarige Noordwijkse elektricien Piet Rothert en de Leidse koopman Jan de Jong van de Sicherheitsdienst. De Sicherheitsdienst deed er een inval, vond een pistool in het naaimandje van mevrouw Brandon Bravo en arresteerde Hans Fles, Polak en Brandon Bravo. De anderen waren er nog niet. Ook Schreiner was toevallig te laat. Op straat kwam hij Rothert tegen, die hem waarschuwde niet naar Brandon Bravo's huis te gaan. Schreiner en Kooistra doken onder. Hans Fles overleed in Oranienburg. Van Dooremaalen, Habernehl, Van Dalen en Meerman werden op 2 mei gearresteerd. Polak en Brandon Bravo werden naar het Oranjehotel in Scheveningen gebracht. Polak overleed in Buchenwald.
Na zijn arrestatie ging Mozes Brandon Bravo voor de Duitsers werken. Door zijn activiteit als V-Mann verloren, voor zover bekend, acht mensen het leven. Na de oorlog werd hij tot celstraf veroordeeld en kwam na acht jaar vrij. Jan de Jong werd tijdens de oorlog geliquideerd, Rothert kreeg na de oorlog levenslang. Bron: Wikipedia.

BRANZ, Arnoldus Wilhelmus. Geboren 08-09-1898. Prinsengracht 816^bov, Amsterdam. Gestapo-Agent.
Arnoldus Wilhelmus Brans, geboren 05-04-1898 te Herwen & Aerdt (Gld), overleden 12-09-1976 te Amsterdam. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

BRUINS, G.J. Bartjensstraat 29a, Zwolle. Gestapo-Agent.

BRUSSELS, P. van. Hazelaarstraat, Veghel. Zoekt naar onderduikers.

BURG, Cornelis van den. Geboren te Den Haag op 22-07-1911. Alias van Ederveen, woont bij zijn ouders: Pletterijkade 48, Den Haag. Signalement: lang, slank, 1.80 m, bruine gelaatskleur, dunne neus, magere ingevallen wangen, spreekt nasaal. Is Gestapo-Agent en zegt voor de Engelsche dienst te werken. Als introductie biedt hij Amerikaanse revolvers aan. Hij zegt van Engeland uit opdracht te hebben actiegroepen te vereenigen en van wapens te voorzien. In Nijmegen bewerkstelligde hij talrijke arrestaties. Hij werd daarbij gewond, doch is thans uit het ziekenhuis ontslagen. Ongetwijfeld zet hij zijn duister bedrijf voort.

CANNO, Cornelis Gerard, Nassaulaan 31, Oegstgeest. 41 jaar, koopman, fantast, gevaarlijk, verraadde een clandestiene zender.
Liquidatie
Minder goed vergaat het een 42-jarige fabrikant van voedingsproducten (Nassaulaan 31), die al geruime tijd optreedt als V-man (vertrouwensman) voor de SiPo. Hij leek een 'gewone' burger, die iedere dag met een tas naar zijn werk ging.
Maar bij een aantal verzetsdeelnemers werd hij als V-man bekend en berucht. Op zondag 17 december 1944, 's avonds om half acht, wordt hij door het verzet geliquideerd. Vrijwel onmiddellijk nadat de man is doodgeschoten vindt er in de laan een razzia plaats; de daders worden echter niet gevonden. Angst voor represailles blijkt ongegrond te zijn.
De man laat een vrouw en twee minderjarige kinderen achter. Bron: Oud Oegstgeest.

CASSEE, Jan. Geboren 14-4-1901, Ceintuurbaan 231^d Amsterdam. Gestapo-Agent. Vroeger machinist op de Grote Vaart.
Op 08-07-1949 bevond hij zich in de strafgevangenis te Scheveningen. Hij is in Amsterdam geboren. Volgens De Waarheid van 27-12-1948 werd Cassee ter dood veroordeeld als zijn lid van Henneicke-bende die minstens 300 Joden in Amsterdam opgepakt heeft. Of dit vonnis ten uitvoer is gebracht is nog onduidelijk. Bronnen: Stadsarchief Amsterdam en krant De Waarheid.

CAUER, Mej. Rosa. Geboren 06-05-1901, Prinsengracht 1105^d, Amsterdam. Schoonheidsspecialiste. Gestapo-Agent. Heeft Joodsche grootouders. Heeft talrijke cliënten aan de SS verraden.
Het gaat hier om Rosa Caner, geboren 6 mei 1901 te Brafla, Roemenië. Zij is op 24-10-1951 naar Parijs vertrokken. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

CRAMER, zie Drost.

DAM, van. Zie Mendel.

DAMEN, Anton. Charlotte de Bourbonstraat 228, Den Haag. Voorm. stuurman K.P.M. gehuwd met 13 jaar oudere Duitsche vrouw. Poogt te scheiden. Is gaan samenwonen met jonge vrouw. Half mei (1943) kind geboren, is volgens eigen verklaring in 1941 door een Duitsche raider gevangen genomen en naar Duitschland gebracht. is uit gevangenis ontslagen, beloofde voor Duitschers te werken. Zou daar nu meer van genoeg van hebben. Zou in den zwarten handel voor de bezetters werkzaam zijn Zijn naam wordt ook door anderen gebruikt.

DAMMEN, Mevr. Berendina, geboren 21-04-1923, Lijnbaansgracht 355^d, Amsterdam. Gehuwd met Dionisius. Heeft veel samengewerkt met Riphagen, wonende Stadhouderskade 1441 Amsterdam. Heeft talrijke Joodsche families een onderdak toegezegd en hen, nadat hun geld was afgeperst aan den Sichetheitsdienst verraden. Talrijke families zijn van hem slachtoffer geworden, doordat zij ingingen op hun aanbiedingen omtrent valsche persoonsbewijzen en andere papieren. Later werden deze stukken dan in handen van de Sicherheitspolizei, afd, Den Haag 4B Gestapo gespeeld.
Brendina Dammen was gehuwd met Dionijs Cramer, geboren 1889.
Bernardus Andreas Riphagen, geboren 07-09-1909 te Amsterdam woonde eerst aan de Prinsengracht 828 en daarna aan de Lijnbaansgracht 144, Amsterdam. Was eerst gehuwd met Anna Maria Laarman, geboren 23-01-1911 te Amsterdam. gescheiden op 13-03-1936 te Amsterdam. Op 02-04-1942 gehuwd met Maria Margaretha Johanna Ros, geboren 27-01-1918. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

DAUDT, H.J. Linnaeusstraat 103d, Amsterdam. Agent van Politie, doet dienst bij de Gestapo. Heeft den vader van Addins doodgeschoten. Noemt zich ook wel Duin.
Henricus Joannes Daudt, geboren 19-10-1895 te Antwerpen. Bevond zich op 21-12-1949 in de strafgevangenis te Breda. Bron: Stadsarchief Amsterdam.
Wie is deze Addins, of mogelijk Addens?
Op dinsdag 2 september 1941 deden de beruchte agenten Daudt en Kuiper van het Bureau Joodse Zaken een inval in het pand Boterdiepstraat 49-2 in Amsterdam-Zuid. Ze waren op zoek naar een medewerker van het illegale blad Het Parool, Arie Addicks. De arrestatie stuitte - zo schreef Kuiper in zijn meldingsrapport - op hevig verzet: de vader van de verzetsman stormde met een mes op Kuiper af, terwijl moeder Addicks Daudt met een hamer te lijf ging. Kuiper vuurde daarop met zijn dienstpistool twee schoten op vader Addicks af. Senior raakte zwaargewond, maar slaagde in zijn opzet: zijn zoon wist te ontsnappen. Toch liep de zaak slecht af. De Duitsers wisten Addicks junior alsnog te pakken.
Antwoord van Willem Oldenburg

DEKKER, B.W. Spoorstraat 200, Roozendaal. Ong. 35 jaar. Hopman, 1,75m lang, slank figuur, rossig haar, sproetig gelaat, groenachtige oogen, draagt bril. Zeer gevaarlijk.
Woonde voorheen aan de Westerstraar 361, Klundert, koopman. Bron: Rotterdamse Courant.

DELDEN, A.W. van. Luttekesteeg 10, Zwolle. Gestapo-Agent

DIEREN. Zie Dierika C. Ch.

DIERIKA, C.Ch. IJsselstraat 45. Schuilnaam Dieren. Gestapo-Agent.
Zou de naam ook Diericx kunnen zijn en de woonplaats Velp?

DIGGELEN, Cornelis Matthijs van, geboren 09-03-1906 te Rotterdam. Laatst bekende adres: Bezuidenhoutscheweg 353.

DIJK, van. Zie Fergenot.

DIJK, Annie van. Zie Hulsson-Spoor.

Dijksma, Frits of Frank, geboren in 1917 in Duitschland, vermoedelijk Wesel. Thans leider van het bijkantoor Doesburg van het G.A.B. Arnhem. Uiterst gevaarlijk, verrader. Werkt voor Arbeitseinsatz in Arnhem.

DROOG, J.M. de (Johnny). Gestapo-Agent, onlangs nog 17 man te Wolfheze aangebracht. Werkt met Aldewereld (zie Aldewereld) samen. Tracht o.a. als parachutist in illegale organisaties binnen te dringen. Heeft den dood van velen op zijn geweten o.a. Dudok van Heel. Degenen, die door zijn schuld in de gevangenis zitten, zijn legio. Zou in Arnhem zijn doodgeschoten. Zeer gevaarlijk, 1^e klas scherpschutter.
Johannes Mattheus de Droog (Haarlem, 15 augustus 1893 - Gorssel, 19 februari 1945). Hij was in de Tweede Wereldoorlog een van de beruchtste V-Männer en als zodanig verantwoordelijk voor de arrestatie van honderden verzetslieden.
Voor de oorlog was De Droog in Arnhem werkzaam als fietsenmaker. Voor de oorlog had De Droog naar eigen zeggen samen met de communist Jan Berghuis meegevochten in de Spaanse Burgeroorlog. In werkelijkheid vocht De Droog nooit in Spanje. Na de Duitse verovering van Nederland werd hij actief in het verzet. Nadat hij was gepakt, werd De Droog door de Sicherheitsdienst in Arnhem "overgehaald" om voor hen te gaan werken. Hauptscharführer Walter Becker kon hem goed gebruiken om Berghuis in handen te krijgen. Zijn werkwijze was meestal al volgt: hij deed zich voor als verzetsman en sloot zich onder een valse naam aan bij een verzetsgroep. De arrestaties volgden wanneer hij genoeg wist. De Droog werkte onder andere samen met Antonie Berends en Jean François Velle.
Bij het verzet was op een gegeven moment de identiteit van De Droog bekend. Zo stond zijn naam met foto en signalement in de illegale pers. Door tal van knokploegen werd jacht op hem gemaakt. De verzetsman Theo Dobbe probeerde De Droog in september 1944 te liquideren. In plaats daarvan werd Dobbe zelf opgepakt en kort daarna gefusilleerd.
Na de voor de geallieerden verloren Slag om Arnhem verplaatste de Sicherheitsdienst haar hoofdkwartier naar Lunteren. De Droog werd in Gorssel gestationeerd. De omstandigheden rond zijn dood zijn onduidelijk. SD-medewerker Emile van Rappard verklaarde na de oorlog dat hij de kamer verliet waar De Droog aanwezig was. Kort daarop hoorde hij een schot. Het was aanvankelijk niet duidelijk of het ging om zelfdoding of om een liquidatie door het verzet. Een vaak genoemde, maar onjuiste verklaring is dat De Droog door Rappard werd doodgeschoten, in opdracht van hoge SD-functionarissen. In werkelijkheid betrof het een dodelijk ongeluk met zijn pistool, dat nogal makkelijk afging. Het lichaam werd naar Amersfoort overgebracht, waar het in de buurt van Kamp Amersfoort werd begraven. Daar werd het na de oorlog opgegraven en geïdentificeerd als zijnde van De Droog.

De Droog was onder andere verantwoordelijk voor de volgende arrestaties:

- De verzetsgroep Comité eenheid Een voor allen, allen een was door Pieter Vijge opgericht. De groep stond onder leiding van De Droog en was vooral actief in Barneveld en Putten. Zij gaf dertien maal een blad uit waarin zij ageerde tegen de arbeitseinsatz. Op 7 en 8 maart 1942 werd de groep opgerold als gevolg van verraad door De Droog. Vijge, Rijk Hooijer en Frans Tromp werden allen op de Leusderheide gefusilleerd. N. van Delen en H.J. Sonnenberg werden tot 15 jaar tuchthuisstraf veroordeeld. Beide mannen overleefden de oorlog.
De een half jaar eerder gedropte geheim agent Thijs Taconis werd op 9 maart 1942 opgepakt door toedoen van De Droog. Hij werd in september 1944 gefusilleerd in Mauthausen.
- De Droog werd er in de zomer van 1942 op uitgestuurd om te infiltreren in het verzet in Tiel. Hij slaagde daarin en overhandigde de Duitsers een lijst met namen. Tijdens een vergadering bij de bakker Jan van Veenendaal op 26 augustus 1942 vielen de Duitsers binnen en arresteerden alle aanwezigen. Kort na de vergadering volgden nog enkele arrestaties. Van de zeventien mensen die in totaal werden opgepakt overleefden zes de oorlog niet: Hendrik Blijdenstein, Jan Cieraad, Vincent van Hesteren, Gerrit Laagwater, Pieter Peterse en Jan van Veenendaal.
- Halverwege 1943 werden in Heelsum verschillende Joodse kinderen opgepakt.De ouders meldden zich vervolgens uit wanhoop bij de Sicherheitsdienst. Allen verloren het leven in de gaskamer. Enkele weken daarna werd in Wolfheze een razzia gehouden, waarbij meerdere verzetsmensen werden opgepakt. In de periode daarvoor had De Droog zich samen met Velle uitgegeven voor illegaal werkers en zo contacten gelegd met het verzet. Ook het joodse echtpaar Isaäc en Margaretha Wallega werd door toedoen van Velle en De Droog gearresteerd. Zij slaagden erin uit Kamp Westerbork te ontsnappen en overleefden zodoende de oorlog.[3]
- De Droog bezocht op 17 juni 1944 een vergadering van de LO in Almelo, zich voordoende als medewerker van de TD-groep. Hij had een uitnodiging bij zich die was gevonden bij een gearresteerde verzetsman. Met de uitnodiging kreeg hij moeiteloos toegang tot de vergadering. Na afloop werden de leiders van de LO in Almelo en Enschede gearresteerd, te weten Herman van Beek, Gerrit Breteler, Jan Buiter en Frederik Gombert.
- Begin december 1944 werd er door De Droog en Ries Jansen een huiszoeking verricht bij de Edese verzetsman Pieter van Vark. Bij hem werden verschillende exemplaren van het illegale blad De Eendracht aangetroffen. Van Vark werd meegenomen en op 21 december 1944 in koele bloede doodgeschoten door de SD'er Friedrich Enkelstroth.
- Op 2 december 1944 werd de geheim agent Abraham du Bois gearresteerd op de boerderij De Wester Wetering. Uit het verhoor van een opgepakte verzetsvrouw was de SD zijn verblijfplaats te weten gekomen. De Droog begaf zich op 1 december samen met Hugo van Rappard naar de boerderij en deden zich voor als belangrijke verzetsmensen. Du Bois was op dat moment niet aanwezig, maar ze vertelden de aanwezige knecht de volgende dag voor hem terug zouden komen. Du Bois werd op de vlucht neergeschoten. In gevangenschap werd hij zwaar gemarteld. Hij werd uiteindelijk op 8 maart 1945 gefusilleerd bij de Woeste Hoeve, als represaillemaatregel voor de aanslag op Hanns Rauter. Op 2 december werd ook de verzetsman Henk Wildenburg aangehouden, die het grootste deel van de oorlog in gevangenschap doorbracht. Ook twee knechten werden gearresteerd, maar die werden na twee weken vrijgelaten.[14]
- Op 5 december 1944 werd in Lunteren de ondergedoken wachtmeester van de Marechaussee Geert Nijmeijer aangetroffen. De Droog kende hem nog van vroeger, maar dat weerhield hem er niet van om Nijmeijer stante pede dood te schieten. Bron: Wikipedia.

DROST, E.C. of C.D. Burg. Patijnlaan 100, Zeist. Opperwachtmeester, lid NSB, leidende functie. Zeer gevaarlijk. Stelde ijverig onderzoek in naar slachtoffers en zwarte handelaren. Later ook zeer ijverig in opsporen van Joden. Sadist. Mishandelde zijn arrestanten. Zou thans bij de SD te Groningen werkzaam zijn. Noemt zich ook Cramer of Van der Werf.
Al in 1933 werd Evert Drost lid van de NSB. Hij was achtereenvolgend blokleider, kringleider en kringhoofd. In de meidagen van 1940 werd hij als prominent NSB-er geïnterneerd. Sinds 1928 was Drost politieagent bij de gemeentepolitie in Zeist, waar hij tijdens de oorlogsjaren bekend zou komen te staan als 'De Schrik van Zeist'.
Op 1 maart 1943 werd hij bevorderd tot opperwachtmeester en amper een maand later tot hoofdopperwachtmeester, later tot onderluitenant/adjudant. Zijn bevorderingen dwong hij af bij de korpschef en de burgemeester die zich niet tegenover, de als bloeddorstig bekend staande, Dorst durfden te verzetten.
Vanaf 1943 werkte Dorst voor de Gestapo. Eerst werd hij gedetacheerd in Amsterdam, maar vanaf augustus was hij werkzaam bij de SD in Groningen, waar hij de naam Kramer aannam. Hij was betrokken bij tal van arrestaties. Vele arrestanten zijn later omgekomen in Duitsland. Zelf schuwde Drost het gebruik van geweld niet. Ook beroofde hij regelmatig diegenen die hij overviel en arresteerde. In april 1945 was Drost betrokken bij de massa-executie in Makkum.

Op 28 oktober 1948 werd Evert Drost ter dood veroordeeld door het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden. Op 28 juli 1949 werd Drost gefusilleerd op de schietbaan van de voormalige kazerne aan de Hereweg in Groningen. Evenals Schaap en Kaper werd Drost begraven op de 2e Noodbegraafplaats van Selwerderhof in Groningen. Zijn graf is in eigendom bij de Staat der Nederlanden en niet geruimd. Naast Drost, Kaper en Schaap liggen ook Sander van Droffelaar (graf 706) en Pieter Wichers (graf711) begraven op de 23 noodbegraafplaats. Jan Lamberts lag begraven in graf 705, maar hij is herbegraven op de Zuiderbegraafplaats in Assen.

DRUNEN, van. Zie van Druten.

DRUTEN, van. Is een Nederlandse rechercheur van politie, werkt voor de Gestapo. Signalement: 1.85 m, zeer bleek gelaat (huid zeer bleek), donkerblond haar (vrij dun), blauwe oogen. Draagt altijd een lichtbruine aktetas bij zich. Reist op PB ten name van Van Druten (Drunen) met als beroep 'stuurman groote vaart' Doet zich goed voor.

DUIN. Zie Daudt, H.J.

EDEPT, E. Schinkelkade 49^HS, Amsterdam. Gestapo-Agent. Schuilnaam Evers.
Het gaat hier om de Amsterdamse politie agent Esdert Edens, geboren 21-01-1896 te Winschoten, overleden 17-07-1975 te Amsterdam. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

EDERVEEN, van. Zich ook Noemende Van Burg (zie Van Burg). Biedt wapens aan voor organisaties, heeft bonafide officier en een geestelijke voor zich doen werken, waarna talrijke arrestaties in Nijmegen volgden. Is eind september in schouder geschoten en opgenomen in het Prot. Ziekenhuis te Nijmegen, daarna overgebracht naar Arnhem.
Waarschijnlijk gaat het hier om BURCH, Cornelis Johannes van der, 22 Juli 1911, 's-Gravenhage.

15-10-1943

De Zaak Ederveen.

Wat is namelijk het geval? Van Dam - de chef van Ederveen - komt in zijn Groningse tijd toevallig in contact met een zekere Gerben H. die bakker is en in een dorp in Friesland woont. Deze Gerben vertelt aan Van Dam dat hij een zwager in Nijmegen heeft die volgens hem in het verzet zit. Op verzoek van Van Dam schrijft Gerben een brief naar zijn zwager in onze stad waarin hij de komst van een Engelse agent aankondigt. In die brief sluit hij een papiertje in met de helft van het cijfer elf. Degene die met de andere helft van het papiertje aankomt is dan de bewuste Engelse agent. Van Dam stuurt Ederveen met de andere helft van het papiertje naar Nijmegen. Bij de betreffende zwager aangekomen wordt Ederveen hartelijk ontvangen, wanneer hij nog een revolver laat zien is het vertrouwen honderd procent. Ederveen begint meteen over de levering van wapens te praten. Maar wat is nu weer het geval? De betreffende Nijmegenaar zit helemaal niet in het verzet! Na wat heen en weer gepraat belooft de Nijmegenaar dat hij er wel eens naar zal informeren. Hij doet dat bij slager Vermeulen die bij hem aan de deur komt. En wat een toeval nu weer. Slager Vermeulen heeft een broer die wél in het verzet zit en óók over een revolver beschikt. Ederveen wordt met de broer van de slager in contact gebracht die op zijn beurt Ederveen introduceert bij de fam. De Jong op de Hazenkampseweg. Het is haast niet te geloven maar de fam. De Jong is weer bevriend met de politiefotograaf Wim Beerman, ook een verzetsman. U kunt wel nagaan dat de vuigaards van de S.D. bij voorbaat al in hun vuistje lachen en vergenoegd wachten op de ontknoping van het „spel". Van Dam, de leermeester van de verrader Ederveen, wordt ook nog even ingeschakeld maar later weer terug getrokken. Regelmatig komt Ederveen nu bij de fam. De Jong op visite om hun vertrouwen te winnen. Wanneer dat vertrouwen voldoende aanwezig is worden er verder contacten gelegd met andere politiemensen die daarvoor in aanmerking komen. Ook het contact met Vermeulen wordt verstevigd die toevallig ook bevriend is met rechercheur A. H. Marcusse. Door Vermeulen komt Ederveen ook in contact met de drogist Dolf Poelen van de Daalseweg. Begin september vindt er een bespreking plaats in het huis van Dolf Poelen. Buiten Ederveen, pater Doormaal alias Holleman en inspecteur mr. Frans Perrick - die later hoofdcommissaris van Nijmegen zal worden - zijn er nog enkele andere verzetsmensen.
Bij deze bespreking krijgt mr. Perrick al meteen achterdocht ten aanzien van Ederveen. Met een smoesje weet hij de bespreking voortijdig te verlaten. Meteen schakelt hij rechercheur Wim de Jonge in om Ederveen te volgen als hij door pater Doormaal naar de trein wordt gebracht. Omdat Ederveen De Jonge niet kent kan deze vrij dicht in de buurt van de verrader blijven. Ederveen gedraagt zich nogal vreemd. Hij heeft gezegd dat hij naar Amsterdam zal gaan, maar in Utrecht stapt hij niet over in de trein naar Amsterdam doch blijft in de trein naar Den Haag zitten. Dat komt rechercheur De Jonge natuurlijk vreemd voor. In Voorburg doet hij weer iets eigenaardigs. Hij stapt de trein uit maar direct daarop stapt hij in een andere coupé weer de trein in. Wim de Jonge raakt hem hierdoor haast kwijt. Ook hij is uitgestapt maar kan in de overvolle trein geen plaats meer krijgen. Door zich bij de conducteur als politieman te legitimeren en te zeggen dat hij een inbreker op het spoor is ruimt de conducteur alsnog een plaatsje voor hem in. In Den Haag springt Ederveen als eerste uit de trein, De Jonge is nummer twee. Ederveen gaat direct een telefooncel binnen maar telefoneert niet,
wat de Jonge nog achterdochtiger maakt. Wanneer Ederveen de telefooncel uit komt loopt hij eerst enkele straten ver om dan terug te keren naar het punt van de uitgang. Het is hem natuurlijk te doen om eventuele achtervolgers af te schudden, maar zonder dat hij het weet heeft hij aan Wim de Jonge een kwade, want deze blijft hem ongezien volgen. Dan stapt Ederveen in de tram en rijdt naar de hoek Javaplein/Zeestraat waar hij het gebouw van de S.D. binnengaat. Hiermede is het wantrouwen van mr. Perrick gerechtvaardigd. Het is op de avond van dertien september 1943. Wim de Jonge brengt meteen telefonisch verslag uit aan rechercheur Schouten die op zijn beurt weer de betreffende personen inlicht. Meteen duiken er enkelen van hen onder om de kat uit de boom te kijken. Omdat mr. Perrick chef van de recherche-afdeling is kan dat ook nogal gemakkelijk.
Naar aanleiding van het gebeuren in Den Haag wordt er een bespreking belegd waarbij onder anderen aanwezig zijn: pater Doormaal, mr. Perrick, Theo Dobben (commandant van de knokploeg) en nog enkele andere personen. Gezamenlijk besluit men om Ederveen uit de weg te ruimen. Dat moet wel gebeuren want anders zijn de gevolgen niet te overzien. Bron: www.noviomagus.nl

Albertus Hendrikus (Albert) Marcusse (Batenburg, 2 november 1903 - Overveen, 6 juni 1944) was een verzetsstrijder in Nijmegen. Hij was in de Tweede Wereldoorlog lid van een verzetsgroep waarbinnen een aantal Nijmeegse politiemensen actief waren. De groep werd opgepakt na een aanslag op de verrader Ederveen op de Daalseweg op 24 september, maar Ederveen kon ontsnappen en de Duitsers waarschuwen. Hierna werd deze verzetsgroep op 27 september gearresteerd en op 6 juni 1944 door de Duitsers gefusilleerd in de duinen bij Overveen.
In Nijmegen zijn vijf van de leden van de verzetsgroep geëerd met een straatnaam in de Verzetsheldenbuurt in de wijk Kwakkenberg. De andere vier leden zijn: Herman Oolbekkink, Wim Beerman, Bart Hendriks en Cees de Jong. De laatste was geen politieagent maar handelsagent, maar ook lid van de verzetsgroep.
Marcusse was getrouwd en had zeven kinderen. Hij was hoofdinspecteur van de politie. Bron: Wikipedia.

EGMOND, A van. Holbeinstraat 22^HS Amsterdam Gestapo-Agent. Schuilnaam Elst.
Het gaat hier om de Amsterdamse politie agent Arelis van Egmond, geboren 28-08-1909 te Amsterdam.

EKSTEIN, Max (of Eckstein). Noemt zich ook Hendrik de Vos en Smulders (Zie Vos en Vastenhout) Plm. 30 jaar, 1,70 á 1,75 m lang, donker uiterlijk, vermoedelijk Jood. Draagt laarzen, uitstaande ooren. Komt veel in Terminus te 's Gravenhage. Werkt in Limburg, waar aanslag op hem werd gepleegd, waaraan hij ontsnapte.
Manasse Joseph Ekstein, NIOD KB-I 2008. Bron: NIOD.

ELST, van. Zie Egmond A.

ELZINGA, J of Y. Klein Meer, Sappemeer. Gevaar! Verrader

ERP, Frans van. Willebrordiusstraat 341, Amsterdam, ongeveer 25 jaar, tramconducteur. vermoedelijk handelaar voor Gestapo. Feit is dat hij Joden naar 's Hertogenbosch zou brengen, die daar bij aankomstwerden gearresteerd, terwijl hij op vrije voeten bleef. Signalement: 1,66 m lang, donker uiterlijk, bleeke gelaatskleur, breed gezicht, zware lippen, voor in de mond stifttand, die iets verkleurd is, spreekt slepend.
Franciscus Antonius Maria van Erp, geboren 1920. Sint Willebrordusstraat 32, Amsterdam. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

ESCH, A.B. van der. Schoolstraat 50 Baarn. Ongeveer 50 jaar, zwarte baard, buitengewoon donkere oogen, heeft relatie met Duitsche officieren met wie hij briefjes uitwisselt.
Arie Bastiaan van der Esch, geboren 28-12-1887 te Amsterdam, overleden 04-05-1958 te Amsterdam. Beroep: vertegenwoordiger in glaswerken. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

EVEROUT, J. Muzenplein 1, Amsterdam. Gestapo-Agent.
Johannes Petrus Everout. Geboren 13-03-1894 te Amsterdam, overleden 24-11-1968 te Amsterdam. Beroep: makelaar.
Bron: Stadsarchief Amsterdam.

EVERS. Zie Edept E.

EYCK, Mevr. van. Geboren Bot. Lunetstraat 18, Breda. Werkt voor de Gestapo. Signalement: rond gezicht, blond, 25-26 jaar. Klein, maar flink figuur, grijs blauwe oogen. Pleegt verraad.

EYKEL, J van. P.O.B. Schalkhaar, gestapo-Agent.

FOKKENS, Nelly Hermina. Koekoekstraat 16, Hilversum.oud 23 jaar. Gestapo-Agente. Geboren 28-02-1920.

FUCHS, J.M. Admiraal de Ruyterweg 165^d, Amsterdam.
Dit is Johannes Matthias Fuchs, geboren 13-06-1909, Amsterdam. Kantoorbediende.

GALLIATH, Piet Eduard. 22 jaar. Zoekt met veel succes ondergedokenen. Laat zichzelf onderduiken en geeft de adressen aan de Gestapo door. Heeft een groot aandeel gehad in razzia's te Meppel, Hoogeveen en Zwolle. Heeft onder meer menschen in de Fruitstraat (?) in Groningen aangegeven. (Deze vertrouwden hem echter niet). Tijdens gevecht met Gestapo van 4 aanwezigen, 1 gedood, 1 zwaar gewond. Is lid SS. Heeft aan dit verraderswerk reeds twee boerderijen verdiend

GANZEVLIES, Gerardus. Geboren Putten 06-10-1887, wonende van Spilbergenstraat 119^HS. Was vroeger constructie arbeider. Geeft voor valsche persoonsbewijzen te kunnen krijgen en speelt zijn slachtoffers in handen van den SS.
SS-er Gotzmann, een beambte van den SS gebruikt hem als tusschenpersoon. Gestapo-Agent.
Hier gaat het on Gerardus Ganzevles, geboren 06-10-1887 te Putten, overleden 10-01-1970 te Amsterdam. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

GERBRANDY. Zie Rennes.

GINKEL, Marie Euphemia, van. Dintelstraat 40^HS, Amsterdam. Gescheiden vrouw, woonde samen met Dirk de Ruiter. zogenaamde handlijnkundige. Zeer gevaarlijk. Werkt met de SS. Signalement: lange schrale vrouw, spichtig gelaat, zwart haar, draagt bril (soms met donkere glazen). De Ruiter bewoog zich veel onder de echtgenooten van gevangenen en is thans overleden.
Maria Euphemia van Ginkel is geboren op 21-03-1900 te Amsterdam en is op 14-08-1945 overleden te Aarhus, Denemarken. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

Overgenomen uit 'Zussen' door Hinke Piersma, Querido 2017.

Dirk de Ruiter bleek gedurende de bezettingsjaren niets aan crimineel gedrag te hebben ingeboet, en had een
perfecte partner in Maria van Ginkel gevonden. Haar had hij in de jaren dertig leren kennen en hij woonde nu met haar samen in de Dintelstraat. Onder de schuilnaam ‘Eva’ werkte Van Ginkel voor de Sicherheitsdienst.
Op 11 februari 1943 werd Ina gearresteerd. In de politiemeldingen staat: ‘20.10. Brengt de rech. Blonk Catharina Hendriks [sic], geb. Adam 24-11-05. Zij wordt morgen van dit bur[eau] afgehaald.’ Op het moment van haar arrestatie was Ina gekleed in verpleegstersuniform, aldus Blonk in een verklaring na de oorlog. In diezelfde verklaring getuigde hij tevens van zijn diepe weerzin tegen (met name) Maria van Ginkel. Ina en Nout waren bepaald niet de enige slachtoffers.
De actieradius van Van Ginkel liep volgens Blonk tot aan het Amstelstation, waar een ‘hartelijk afscheid’ van iemand bij de trein voor de agenten van Bureau Joodsche Zaken het sein was dat het om Joden ging. En na de arrestatie van Nout had Van Ginkel alles in het werk gesteld Ina in handen van de Duitsers te spelen. Blonk had hierdoor ‘aan Van Ginkel zulk een haat’ gekregen dat hij besloot Ina te vertellen dat Van Ginkel een verraadster was die ‘niet zou rusten, voor zij de twee kindertjes van Van Dam ook in handen der sd zou hebben gespeeld’. Waarom Blonk twee kinderen noemde en niet drie, is waarschijnlijk gewoon een vergissing. Het liet onverlet dat hij, zo verklaarde Blonk na de oorlog, Ina de kans zou hebben geboden om via vrijgelaten gevangenen een bericht naar buiten te brengen over de verraderspraktijken van Van Ginkel, waarvan ze zelf eveneens het slachtoffer was geworden. De minachting van Blonk voor Van Ginkel kan oprecht zijn geweest. Blonk lijkt bovenal een rechercheur te zijn geweest die zijn werk nauwgezet en grondig deed, om het even of het arrestatie van Joden betrof of iets anders. Het waren zijn ambitie en zijn beroepseer die hem dreven, en niet financieel gewin zoals bij De Ruiter en Van Ginkel, of ideologische motivatie zoals bij de nazi’s. Toen Blonk zijn verklaringen aflegde, was hij echter verdachte en moest voor de rechter verschijnen. Het kwam hem goed uit om zichzelf een cruciale rol toe te dichten - een door hem gearresteerde Joodse vrouw in de gelegenheid te stellen mensen te waarschuwen - en daarmee te laten zien dat hij niet zo fout was als men misschien zou denken. Of Blonk deze
‘verzetsdaad’ werkelijk heeft gepleegd, is niet meer na te gaan. In ieder geval liet de ontmaskering van De Ruiter en Van Ginkel nog een paar maanden op zich wachten. Het ging ten koste van nog meer slachtoffers.

Daarnaast waren er de ‘beroeps’, zoals het duo De Ruiter en Van Ginkel, die zichzelf verrijkten en hun slachtoffers, onder wie Ina en Nout, afpersten en tegen betaling aanbrachten. Maar deze twee overspeelden hun hand door te denken dat ze iedereen te slim af waren.

Diep in de bossen bij het Brabantse dorpje Esch lag het kampeerhuis De Blokhut, dat eigendom was van de rode dominee Maria Cornelis van Wijhe. Voor de oorlog had het dienstgedaan als scholingsplek voor de plaatselijke afdeling van de Vrijzinnige Christelijke Jeugd Centrale. Het was een ideale locatie om Joodse onderduikers te verbergen. Verzetsgroepen waren voortdurend op zoek naar onderduikplekken en voor het door studenten gevormde Kindercomité Utrecht en de met hen samenwerkende studenten uit Amsterdam, die zich gezamenlijk richtten op het onderbrengen van kinderen, was het niet anders. Via het Utrechtse verzetsnetwerk werd contact met dominee Wijhe gelegd, die maar wat graag bereid was zijn kampeerhuis beschikbaar te stellen voor Joodse kinderen. Nu de plek was geregeld, moesten er alleen nog verzorgers worden gevonden. Hier bood het verzetsnetwerk van de Amsterdamse geneeskundestudent James van Beusekom uitkomst. Binnen zijn kring was er iemand die Maria van Ginkel kende als een betrouwbaar persoon, die samen met haar man - Van Ginkel deed zich voor als een getrouwde vrouw - Joden hielp. Het ide-ale echtpaar was gevonden. Dat echtpaar gaf op zijn beurt aan dat het met alle plezier naar het zuiden wilde verhuizen. In Amsterdam werd Van Ginkel en De Ruiter de grond langzamerhand te heet onder de voeten. Het aantal arrestaties van Joden die met hen in contact waren geweest, liep op, de geruchten namen toe. Op 21 maart 1943 was er in de illegale Vrij Nederland een bericht verschenen onder de kop ‘Waarschuwingen’ met de tekst: ‘Men verzoek ons te willen waarschuwen tegen
de navolgende personen: Maria Euphemia van Ginkel, Dintelstraat, Amsterdam, samenwonende met Dirk de Ruiter, zich
noemende Mevr. de Ruiter is kaartlegster en heeft relaties met Sicherheitsdienst. De Ruiter beweegt zich voornamelijk onder de echtgenooten van gevangenen.’ Het was wellicht geen toeval dat dit bericht twee dagen na de arrestatie van Margreet op 19 maart was verschenen. Met het bericht over Van Ginkel, die werd beschreven als een ‘lange, schrale vrouw’ met een ‘spichtig gelaat’, zwarte haren had en een bril droeg, en haar wederhelft, leek het duo ontmaskerd.

Tijdens de ‘sollicitatie’ voor Esch hadden Van Ginkel en De Ruiter zelf gewezen op het bericht in Vrij Nederland. Het berustte vanzelfsprekend op een misverstand en was eigenlijk een geluk bij een ongeluk, zeiden ze. Veiliger dan bij hen konden de kinderen niet zijn, nu de Duitse bezetter geen enkele verdenking tegen hen koesterde. Het was een handige zet van het tweetal. De studenten zagen geen reden voor achterdocht en in het voorjaar van 1943 verhuisden Van Ginkel en De Ruiter naar Esch. Het ging ruim twee maanden goed - de kaartlegster en haar vriend waren meesters in het wachten op het goede moment om toe te slaan, zo hadden ze ook al met de arrestatie van Ina bewezen. Maar de geruchtenstroom hield aan, en ook uit Westerbork sijpelde informatie naar buiten. In juni 1943 sloeg Van Beusekom alarm. Hij meende inmiddels voldoende bewijzen te hebben dat het duo niet deugde. Er moest iets gebeuren. De vraag was wat. In feite hadden de studenten niet veel keuze. Van Ginkel en De Ruiter waren niet alleen op de hoogte van de identiteit van verschillende studenten, ze kenden ook hun schuilnamen, wisten een contactadres in Utrecht en hadden al bewezen waartoe ze in staat waren. Ze vormden dus een directe bedreiging voor de hele groep. Na overleg binnen het Utrechtse Kindercomité werd het besluit genomen waar de studenten, toen ze hun illegale activiteiten waren gestart, in de verste verte niet van hadden kunnen dromen. Ze zochten contact met een Utrechtse knokploeg die opereerde onder de naam De Oranje Vrijbuiters, en die in het bezit van wapens was. Deze groep nam de opdracht aan. Die luidde: liquidatie.
Het was 11 juni 1943 en het liep tegen vijven toen Samuel Kerkhove, korpschef te Boxtel, vanuit het klooster van de Witte Paters werd gebeld met de mededeling dat er ‘een vrouwspersoon langs den openbaren weg lag’. Hij was er binnen het kwartier en zag dat Van Ginkel, wier naam hij toen nog niet wist, ‘een versche schotwond dwars door haar linkerborst had’. Hij nam haar in zijn armen en begon met haar te praten. Van Ginkel maande Kerkhove om links het bos in te gaan, waar haar man dood lag, en een tweede man zwaargewond. De twee mannen waren beschoten door de Utrechtse automonteur J. de H. Onder leiding van Van Beusekom was hij, zo verklaarde hij na de oorlog, op 11 juni met twee andere leden van de knokploeg op weg gegaan naar Esch. Bij het kampeerhuisje hadden ze drie personen aangetroffen. Het waren behalve Van Ginkel en De Ruiter huisvriend C. Koppe, op wie de aanslagplegers niet hadden gerekend. De Ruiter was de enige die goed werd geraakt bij deze liquidatiepoging, die later als amateuristisch is gekwalificeerd. Van Ginkel en Koppe raakten ‘slechts’ zwaargewond en werden per ambulance naar het ziekenhuis in Den Bosch gebracht. Hier verklaarde Van Ginkel naderhand dat zij op het moment van de aanslag ‘drie jodenkinderen’ onder haar hoede had en dat deze, voordat de mannen waren gekomen en hun vuurwapens hadden leeggeschoten, door twee vrouwen mee uit wandelen waren genomen. De pers berichtte dagenlang uitvoerig over de drievoudige moordaanslag. Ze beschreef een bloedbad dat was aangericht door zwaarbewapende daders, die volgens sommige verslaggevers zelfs ‘dolken’ bij zich hadden gehad. Het was bepaald ongewoon en de zaak moest dan ook tot op de bodem worden uitgezocht. Onder supervisie van de Sicherheitspolizei in Den Bosch toog Kerkhove aan het werk. Hij liet zijn werkzaamheden als korpschef onmiddellijk uit zijn handen vallen, want, zo moet hij hebben gedacht, wie maalde er nog om een bom die een paar dagen eerder in de buurt was ontploft, nu er een echte misdaad was op te lossen. Een misdaad waarbij bovendien het vermoeden bestond dat de slachtoffers ‘vele relaties hadden’ met ‘personen die valsche persoonsbewijzen namaakten, saboteurs en schrijvers in het blad Vrij Nederland’. Kerkhove kreeg eindelijk de kans zich te bewijzen als iemand die meer in zijn mars had dan plaatselijke brandjes blussen. Daarbij kwam zijn kennis van de situatie ter plaatse goed van pas. Kerkhove vermoedde dat de daders niet uit de buurt kwamen en liet onmiddellijk op het treinstation informeren wie en van waar op de dag van de aanslag naar Boxtel waren gereisd. Er werden vier kaartjes aangetroffen van de reis Utrecht-Boxtel met de nummers 2301 tot en met 2304, ‘zoodat hierdoor kwam vast te staan, dat 4 personen tegelijk of achtereenvolgens een spoorkaartje hadden genomen’. Op het station stonden tevens twee fietsen met bestemming Utrecht ‘voor verzending gereed’. Deze fietsen, die Kerkhove liet bewaken, zouden direct tot de arrestatie van Hetty Voûte en Gisela Söhnlein leiden, de twee leden van het Kindercomité die de Joodse kinderen mee uit wandelen hadden genomen. Toen zij, afzonderlijk van elkaar, hun fietsen kwamen ophalen op het station in Utrecht, werden ze gearresteerd. Hetty had nog geprobeerd om Gisela via de verzetsgroep te waarschuwen, maar in de boodschap ‘kom zo snel mogelijk naar ons toe’ was verzuimd door te geven dat ze niet langs het station moest gaan om haar fiets op te halen. Dat deed Gisela nu net wel, want fietsen ging nu eenmaal sneller dan lopen. Met de arrestatie van Hetty en Gisela, en het feit dat de rest van de groep uit veiligheidsoverwegingen onderdook, zou het kinderwerk nagenoeg stil komen te liggen. Voor Kerkhove pakte het een stuk beter uit. Hij zag zijn ijver verzilverd met een baan bij de Sicherheitsdienst. De glorie duurde tot het einde van de bezetting.

Maria van Ginkel werd nooit berecht. Nadat ze voldoende was hersteld, werd ze op 23 augustus 1943 van het ziekenhuis in Den Bosch overgebracht naar de gevangenis van Haaren, waar ze werd geregistreerd als iemand die hulp aan Joodse
kinderen had geboden. Na een verblijf van enkele maanden werd ze doorgestuurd naar kamp Vught. Toen dat kamp op
6 september 1944 werd ontruimd, ging ze op transport naar kamp Ravensbrück. In dit transport zaten ook Hetty Voûte en Gisela Söhnlein. De dader en twee van haar slachtoffers legden dus dezelfde route af. Dat gold ook na de bevrijding. Onder de vrouwen die in april 1945 door het Zweedse Rode Kruis met bussen naar Zweden werden geëvacueerd, evonden zich Voûte, Söhnlein en Van Ginkel. De evacuatie werd Van Ginkel noodlottig. De bussen met de kampgevangenen moesten dwars door de frontlinie en de witgeschilderde daken met een rood kruis boden nauwelijks bescherming tegen de geallieerde aanvallen vanuit de lucht - vluchtende Duitsers beschilderden hun auto’s in dezelfde kleuren. Van Ginkel werd het slachtoffer van een van deze luchtaanvallen. Ze kwam andermaal zwaargewond in het ziekenhuis terecht. In Aarhus, waar ze dit keer wel stierf aan haar verwondingen. Blijft de vraag waarom ze in de eerste plaats werd opgesloten terwijl ze voor de Sicherheitsdienst werkte. Volgens Gisela Söhnlein zouden de Duitsers haar hebben gestraft wegens zwarte handel. Het kan ook zijn dat Maria van Ginkel zelf het kamp verkoos, bang alsnog
geliquideerd te worden. Gevangenschap onder Duits gezag, zo heeft ze misschien gedacht, was veiliger dan vrij rondlopen in Nederland.

GOEDE, (GOEDA?) de. Gevaaar! Opereert als zogenaamd illegale werker.

GOES, F.W.C. M. Euterpestraat 21, Amsterdam Telefoon 28454. Spion. Voormalig Duitscher. Zeer Gevaarlijk.
Friedrich Wilhelm Christian Marie Gottfried Goes, geboren 19-05-1893 te Bonn, Duitsland, overleden 09-10-1961 te Amsterdam. Importeur van bouwmachines. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

GOETTE, Dr. Ch. A. Lorentzplein 30, Haarlem. Arts, richt jonge meisjes af als luistervinken voor de Gestapo.

GOGSWAART, D.C. H. van. Hobbemastraat 27 Amsterdam Telef. 23088. Gestapo-Agent.
Het gaat hier om Dirk Cornelis Hendrik van Gogswaardt, Hobbemakade 27, Amsterdam. Geboren 09-02-1890 te Amsterdam, overleden 12-11-1981 te Amsterdam. Beroep: commies in effecten. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

GOYVAERT en ZN. Copernicusstraat 107, Den Haag. Schilderij restaurateur, Vlaming activist en Gestapo-Agent.

GRAAF C. v.d. Diepenbrockstraat 38, Amsterdam. telef. 93741. Gestapo-Agent.
Waarschijnlijk gaat het hier om Leendert van der Graaf, geboren 07-05-1904 te Dordrecht. Op 23-09-1940 vestigt hij zich in Amsterdam, komende van de Hazelstraat 6, Dordrecht. Op 06-06-1945 vertrekt hij uit Amsterdam en vestigt zich opnieuw Dordrecht, Hazelstraat 6. Beroep: Kanselier consulaat Mexico. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

GREINER, Alfred, geboren 28-07-1889. Frederiksplein 9HS, Amsterdam.
Alfred Greiner, geboren 28-07-1889 te Lauschor, Duitsland. Frabrikant van neonbuizen.

GROEN. Zie Ruyter, H.E. de.

GULDENAAR, Werner, geboren 1912. Prinsengracht 673A^III, Amsterdam. p.a. Post. gestapo-Agent werkt op Secretarie
Werner Guldenaar, Nederlander, geboren 22-12-1912 in Cottbus, Duitsland. Kantoorbediende. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

GULDEN ZEGER, Marius Antonius, Amsteldijk 22^HS, Amsterdam (bij ouders). 38 jaar, statisticus C.D.K. Dep. Handel-Nijverheid & Scheepvaart. Gestapo-Agent.
Geboren op 25-09-1905 te Amsterdam. Vertrok op 04-08-1942 naar Den Haag en op 13-05-1944 naar Zwolle, Prins Hendrikstraat 22. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

HAMMAN, Bertha Anna Maria. Admiraal de Ruyterweg 55^I te Amsterdam, bij ouders, oud 27 jaar, kantoorbediende. Thans waarschijnlijk te Berlijn, Bülowstrasse 18. Gestapo-Agent.
Bertha Anna Maria Hammann, geboren 26-02-1916 Amsterdam. Verhuisde op 01-08-1942 naar Berlijn, keerde op 30-10-1945 terug naar de Admiraal de Ruyterweg 55^I. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

HARGERS, Ferdinand. Neuenhausen. Bioscoopexploitant. Geeft voor relaties in Engeland en Zwitserland te hebben en met parachutisten in contact te staan. Werkt o.a. in Drenthe.

HART, van der. 40 a 45 jaar. Slank, donker iets gelig, afkomstig uit Scheveningen. Heeft geprovoceerd tot oversteken naar Engeland en daarna val opgezet.

HARTOG, Willy den. Ongeveer 35 jaar, noemt zich ook Anton, lang 1,85 m, ovaal gelaat tanige gelaatskleur, heeft af en toe een bril op. Onsympathiek, durft niemand recht aan te zien. Haar donker, enigszins grijzend, gang slungelachtig. Hoog in den rug, zwaait met eene arm. beweert uit 't Gooi te komen. Kan Friesch spreken. Zie ook Damen en Stienstra.

HEYTING, Frederik D. Parnassausweg 25A, Amsterdam. Ambtenaar SS.
Fredrik Dirk Heijting, geboren 10-04-1914 te Tandjong Morawa, Indië. Beroep: ingenieur.

HOEKSTRA, D. Arnhemscheweg 31, hoek Paasberg-Ede. Gewezen chef-veldwachter in Joure. Thans hoofdagent te Ede, Bij de SD werkzaam in Achterhoek en Twente.

HOEVEN, Jan van de. hoofdassistent Vrouwen-kliniek Academisch Ziekenhuis Leiden. Is NSB-er en gaat meerdere malen per week naar Amsterdam voor steriliceeren van Joden, waarvoor hij F2,- per persoon krijgt.

HOOF, van Sophiastraat 10, Gouda. Gestapo-Agent.

HOOFT, Gerrit ten. Geboren 1893, Azaleastraat 8^HS, Amsterdam. Agent van politoe te Amsterdam. Werkt voor de Gestapo.
Gerrit ten Haaft, Geboren 29-06-1893 te Zeist. Is op 07-02-1944 naar Nijmegen vertrokken. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

HOOG, H. de. P.O.B. Schalkhaar. Gestapo-Agent.

HORTEMINK, Mej. E.E. Eickerlystraat 32^I, Amsterdam Werkt bij de SS
Elisabeth Everdina Hartemink. Geboren 1920. Stadsarchief Amsterdam.

HUISSOON-SPOOR. Mevr. Meyerkamplaan 13, Bussum. Treedt op onder den naam Schuitte (of Schutte). Zeer gevaarlijk. Gestapo-Agent. Is zeker protege van Commissaris der Provincie Noord-Holland. Bakker, Absoluut fout.

IMHOFF, Rotterdam. Repetitor, zeer gevaarlijk.

JANSEN, J.W. Hoofdweg 612 HG, Amsterdam. Gestapo-Agent.
Franciscus Josephus Bernardus Jansen. Geboren 27-06-1891 te Amsterdam, overleden 03-02-1958 te Voorschoten. Journalist-Schrijver. . Adres in Amsterdam: Hoofdweg 61^II. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

JONG, Alb. de. Rokin 69 Amsterdam. Jood. Loopt zonder ster. Inkooper Wehrmacht. Gestapo-Agent.

JONG Albertus Salomon de. Geboren te Amsterdam14-02-1909, auto expert. Wonende Stieltjeslaan 35 Hilversum. Gevaarlijke Jood die geloofdgenooten aanbrengt. Heeft buitenlandsch paspoort.
Albert Salomon de Jong. Geboren 14-02-1909 te Amsterdam. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

JONG, Arie de. Geboren 1900. Witte de Withstraat 130, Amsterdam. Gestapo-Agent. Zeer Gevaarlijk.
Arie Johannes de Jong. Geboren 18-04-1900 te Amsterdam, overleden 05-01-1951 te Amsterdam. Winkelier in groente en fruit. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

JONKER, H.C. Admiraal de Ruyterweg 352, Amsterdam. Thans onderluitenant bij Amsterdamsche politie werkt voor de Gestapo. Schuilnaam: Jansen. Gevaarlijk.
Nicolaas Cornelis Jonker, Geboren 18-07-1903 te Amsterdam. Agent van politie. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

JOPPE, Alexanderkade, Amsterdam. Geeft voor de weg naar Engeland te weten.
Benjamin Joppe. Geboren 02-06-1898 te Baarn, overleden 02-10-1956 te Amsterdam. Alexanderkade 16^I. Bloemenwinkelier/stuurman op de grote vaart. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

JOSEPH, Bernard. Geboren 25-01-1923. Haendelsstraat 5^HS, Amsterdam. Telef. 94625. Verkeert veel in Cafe 'De Paris' in de Beethovenstraat en luistert gesprekken van Joden af. Loopt dan weer met een ster, dan weer zonder.
Bernhard Joseph, geboren Breslau, 25 januari 1923, overleden 4 juni 2013. Werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog voor de Sicherheitsdienst, waar hij Bubi werd genoemd. Na de oorlog werd hij veroordeeld omdat hij minstens 57 personen had verraden. Bernhard groeide op in Duitsland, Zijn vader was marine-piloot en Bernhard zat bij de Hitlerjugend.
Sinds 1937 woonde Bernhard in Nederland met zijn ouders Berthold en Lina en zijn zuster Resi (Theresia) in de Amsterdamse Händelstraat, waar zijn moeder een pension had.
In Amsterdam kwam hij in 1942 zijn leider van de HJ tegen, die ervoor zorgde dat Bernhard contact opnam met Klaus Barbie. Deze verzocht hem Stimmungsberichten te gaan maken. Dat waren verslagen van hetgeen er gebeurde, hoe de bevolking reageerde op Duitse maatregelen, waar Joodse onderduikers zaten en wie hen verborg. Hij bezocht regelmatig het kantoor van de SD in de Euterpestraat. In maart 1943 waren Bernhard en Berthold Joseph onder meer verantwoordelijk voor het verraad van Barend Buitekant. Deze diamanthandelaar was volgens afspraak naar het huis van Joseph gekomen, en werd op terugweg gearresteerd door vier rechercheurs van de SD. Hij werd naar Kamp Westerbork gebracht en later op transport naar Sobibór, waar hij op 2 juli 1943 overleed. Ook wordt Bernhard Joseph onder andere beschuldigd van het verraden van de familie Abraham Frank en Van Praag. De familie Abraham Frank werd in juli 1943 in Amsterdam gearresteerd en (vermoedelijk) op 16 juli te Sobibor vergast. De Familie Van Praag is april 1943 gearresteerd in de Valeriuskliniek, na gewoond te hebben in het pension van de familie Joseph. Op 30 April vermoedelijk vergast te Sobibor.
Tijdens het naoorlogse proces werd bewijsbaar geacht dat hij dood door schuld had van minstens 57 personen. Bernhard kreeg 20 jaar, zijn vader Bubi Sr. kreeg 15 jaar, Resi 3 jaar. Na zijn vrijlating ging hij een kuur doen in Bad König waar hij zijn toekomstige echtgenote ontmoette. Ze gingen in Frankfurt wonen waar hij een nieuw leven wilde beginnen. Hun eerste dochter werd in 1958 geboren. Hij woont bij een andere dochter in Bad Waldsee. Hij had haar nooit over zijn verleden verteld, dit kwam pas ter sprake in 2009. Bernhard was toen een oude, zieke man die wegens een kleine infarct in het ziekenhuis lag. Volgens nummer 35 van 'De wereld in oorlog' is Joseph op 4 juni 2013 in een Duits ziekenhuis overleden. Bron: Wikipedia.

KAMPEN, Adrianus, van. Geboren 30-07-1902 te Warmenhuizen, wonende Runstraat 13, of 18, derde etage, Amsterdam.
Signalement: hoog voorhoofd, scherpe neus, uitstaande ooren, gaat behoorlijk gekleed. Bedient zich van legitimatiekaart ten name van Kapitein Somer. Zeer gevaarlijk.
Op het adres Runstraat 18 drie hoog woonde een Adrianus Kamper met zijn vrouw. In oktober 1951 bevindt hij zich in Kamp Esserveen in Norg.

KAMPERS (of van Kampen) Adrianus. Geboren 30-07-1902 te Warmenhuizen. Laatst bekende adres Runstraat 13-3 hoog, Amsterdam Hij is een misdadiger en was voorheen revolver-smokkelaar tezamen met Van Diggelen. Kampers verricht spionage werk voor de Gestapo en was onlangs als zoodanig werkzaam te Brussel.

KAPER, Daniel. Geboren 1913. Adaamstraat 32^HS, Amsterdam. Gestapo-agent. Daniel Jan Kaper, geboren 02-07-1913 te Zaandam. Woonde in de Maanstraat 32^HS te Amsterdam. Beroep: timmermnan. PB nr. 263945. Overleden op 07-01-1993 te Amsterdam.

KASTEEL. Door zijn toedoen zijn te Heerlen 13 ambtenaren van de distributiedienst gearresteerd. Hij beweerde te werken voor MAX uit Rotterdam. Hij woonde aldaar bij Mevr. Hoogland, Nobelstraat 20. Introduceerde zich met R.O. bericht: 'Kees het gaat allerbest'

KASTEEL. ca. 28 jaar. Is in Duitschland geweest. Geeft zich uit als kunstschilder. Is een jaar aan het Oostfront geweest en doet zeer verdachte handelingen. Waarschuwde voor spionnen welke hij bij namen noemde n.l. Nielse en Wieringa. Signalement: middelbare lengte, bleeke gelaatskleur, donderblauwe oogen, tenger uiterlijk, donkerblond haar, achterovergekamd. loopt enigszins scheef en maakt een zwakke indruk.

KERKHOFF, H.C,M. Van Zuylen van Nyeveltstraat 279, Wassenaar. Verzamelt gegevens over politie-ambtenaren die anti-Duitsch zijn.

KERKHOVEN, Jac. Zaandam. Heeft de Zaandamsche organisatie verraden.

KLASHORST, Johannes v.d. Geboren 1921. Da Costakade 59a Amsterdam. Gestapo-agent. Johannes Jacobus van de Klashorst, wonende aan de Da Costakade 59, 3 hoog.

KOK, B. de. Vijzelstraat 27 Amsterdam. Gestapo-agent. Adres lijkt niet te kloppen.

KOPER, zie Kuiper, M.

KORINK, Chr. B. F. (Noemt zich ook Cris de Waal en Chris Meyer) Westsingel Amersfoort, verhuisd naar Beethovenstraat 3^II, Utrecht. Geboren te Rotterdam op 15-11-1909, tandarts. Komt iedere dag bij Jeanne Akkerman, Hobbemastraat 57, Amersfoort (heeft met haar een verhouding). Diverse personen met wie hij omgang heeft gehad zij gefusilleerd of bevinden zich onder arrest. Hij stond o.a. in relatie met een aantal van de 73 (3 mei 1942) en van de 17 (3 augustus 1943) en van het I.D. proces, die gefusilleerd zijn. Vast staat dat K. door de organisatie waarvoor hij werkte werd gewantrouwd. Hem werd verzocht zich te komen verantwoorden, daar hij bepaalde opdrachten niet of onvolledig ten uitvoer had gebracht. K. haalt ook bij diverse menschen geld op zogenaamd voor anderen, die dit door de omstandigheden meer dan noodig hebben. Vermoed wordt, dat veel van dit geld ten eigen bate wordt aagewend. Na zijn verblijf in Amersfoort is hij verdwenen en liet ongeveer Fl. 2000 aan schulden achter.
Waarschijnlijk is Christianus Bernardus Fredrikus Korink door het verzet doodgeschoten: 'Een ander onopgehelderd voorval speelt zich af op de avond van 27 december 1943. Om kwart voor elf wordt aan de Oosterdorpsstraat te Hoevelaken het stoffelijk overschot aangetroffen van de uit Amersfoort afkomstige tandarts Chr.B.F. Korink (34). Hij blijkt door een kogel dodelijk te zijn getroffen. Wat deed Korink in verboden tijd aan de Oosterdorpsstraat en wie vuurde het dodelijke schot af! De Duitse politie toont weinig belangstelling en het blijft bij gissingen'.

KORTAK. Heeft een legitimatie geteekend door den gefusilleerde 1^ste luitenant De Jonge Melly.

KORTEKAAS DE HAAN. Eendrachtstraat 4^I, Amsterdam. Doet zich voor als Joden-vriend. Geeft echter adressen door aan de Gestapo. Heeft bij de razzia's in Amsterdam werkzaam aandeel gehad. Daarbij adressen voor huiszoekingen doorgegeven. Wilhelmus Bernardus Adrianus Kortekaas, geboren 12-02-1910 te Enschede. PB 16600. Was gehuwd met Elizabeth Maria Gerarda de Haan.

KRAMER, Willy (noemt zich Ir. Kramer). Adres: Berkenlaan 31, Zeist. Alias Leo Lens, Leo Gerritsen. Is verloofd met juffrouw de Graaf, onderwijzeres te Utrecht. Werkte laatst als Gestapo-agent in Brabant, waar hij vele slachtoffers heeft gemaakt. Zie De Zwerver van de LO/LKP, no. 22 van 31 mei 1947.

KROMME, Mej. de. Is ondergebracht bij de Haagse afdeeling van de Abwehrstelle. Concubine van Abas, dochter van schoenmaker A. de Kromme, Rijnstraat 41^HS, Amsterdam. Jodin.
Mogelijk gaat het hier om Estella de Kromme. Haar vader was Abraham de Kromme, schoenmaker en lid van de Joodse Raad. Hij werd op 12 juli 1943 op transport gesteld naar Duitsland en is op 27 juli 1943 in Sobibor vermoord.

Estella alias Puck de Kromme heeft in de zomer van 1940 een relatie met de in Duitsland geboren Nederlander Leo Harry Abas, die spionagewerkzaamheden verricht voor de Duitse bezetter. Ze woont met hem samen op de Michelangelostraat in Amsterdam. Via hem gaat ze onder de codenaam Hans voor de Duitse Abwehr werken, terwijl ze ook regelmatig klusjes opknapt voor de roofinstantie Devisenschutzkommando in Amsterdam.
De relatie tussen Puck de Kromme en Leo Harry Abas loopt in de zomer van 1942 op de klippen en ze verhuist dan naar de Cornelis Schuytstraat. Kort daarop begint ze een relatie met de (getrouwde) Amsterdamse politie-inspecteur Bram Harrebomée, een felle NSB'er, maar dit duurt slechts enkele maanden.
Eind 1942 ontmoet ze in bridge-café De Paris op de hoek van de Beethovenstraat en de Corellistraat de 19-jarige Bernhard Joseph, een uit Duitsland gevluchte Jood die al enige tijd als informant voor de SD werkt. Puck werkt in die tijd alleen nog voor het Devisenschutzkommando. Of de twee daadwerkelijk een relatie hebben gehad, blijft onduidelijk - al hebben ze volgens een getuige nog wel enige tijd samengewoond op het Raphaëlplein.
Via een list probeert Bernhard Joseph ervoor te zorgen dat Puck als V-vrouw voor het Bureau Joodsche Zaken gaat werken.
In de zomer van 1943 wordt ze opgepakt: Bernhard Joseph blijkt haar te hebben aangebracht, omdat ze 'meerdere malen geslachtsgemeenschap zou hebben gehad met Arische mannen'. Een andere lezing is weer dat Bernhard Joseph vond dat Puck te weinig deed voor de SD.
Op 7 augustus werd Puck naar Westerbork gebracht en van daaruit ging ze op 24 augustus naar Auschwitz. Bron: Joods Monument.

KRUIF, H. de. Voorheen rechercheur te Assen, thans inspecteur van Politie te Arnhem. Heeft vele slachtoffers gemaakt. Werkt samen met de SD.
Gelders Archief. 2370 P.R.A. van IDDEKINGE:
Stukken betreffende de Netherlands War Crimes Commission in Duitsland, april 1945 - februari 1946.
N.B. Onder andere een verklaring van Friederich Christiansen (generaal Duitse luchtmacht), een brief van Oberst Fritz Fullriede aan Prins Bernhard, en 26 foto’s van leden van de Sicherheitsdienst en de Nationaal Socialistische Beweging, en van (andere) landverraders.
De overige genoemde personen zijn:
= Gerhard C. Schillemans, kapitein bij de Netherlands War Crimes Commission;
= Ernst F. Bartsch, Hauptsturmführer Waffen SS;
= Siegfried Gruber, SS-Oberscharführer, Sicherheitspolizei Velp-Zevenaar;
= Heinz M. Lemke, SS-Oberscharführer, Sicherheitsdienst Amsterdam-Arnhem-Utrecht;
= Adolf de Rijck, SS-Unterscharführer, Sicherheitsdienst Arnhem - Almelo - Rotterdam - Heerenveen;
= Hermann Vogel, SS-Oberscharführer, Sicherheitspolizei Amsterdam - Doetinchem - Zevenaar;
= Friedrich Watzatka, SS-Oberscharführer, Landstorm Nederland;
= Gerrit Potman, landbouwer, SS en Sicherheitsdienst Arnhem (+ een foto);
= J.M. de Droog, Sicherheitsdienst Arnhem;
= Kniepa, C.B.F. Korink, H. de Kruif, F. Pannemans, L.A. Poos, Slagter en A.v.d. Waals
De foto’s betreffen onder andere personen die werkzaam waren bij de Sicherheitsdienst Arnhem: Ludwig Heinemann, F. Langkamp, Jan-Willem van der Tuin, A.H. Wiebe, Groin de Planque (vermoedelijk), J.H. Buijink (opperwachtmeester Nijmegen), Gerardus Kooyman, B.J. Janszen, A.J. Elst (vermoedelijk), Franz Fischer, W.G. Becker, Arno B. Huhn, W.G.F.J. Bühe, W.F. Mack, J.H. Berg, T.T.H. Ferkranis, F.H. Kohlmeyer, P.J. Wamelink, W.H. van den Brink (geb. te Barneveld, NSB, in 1944 geïnstalleerd als burgemeester van Wageningen), F.A Enkelstroth, Günther E.A. Egenolf, A.L.W. Ahlbrecht en K. Roters.
Er zijn ook foto’s van Ernst Alscher (tolk voor de Duitse bezetter in kamp Amersfoort), J.J. Post (inspecteur staatsrecherche), J.E. Feenstra (majoor, commandant Marechaussee, lid N.S.B, Arnhem), H. Jansen, D.J. Hoekstra (gemeentepolitie Ede), J. Grin (inspecteur staatsrecherche) en F.G.J. Ignatius (N.S.B.).

KUIPER, Maarten. Geboren 1898, Oude IJsselstraat 15I Amsterdam. Is rechercheur bij de Amsterdamse politie en werkt voor de Gestapo. Schuilnaam: Koper.
Geboren 30-11-1898 te Den Haag, overleden 30-08-1948 te Wesperkarspel (executie).
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte hij voor de Sicherheitsdienst. In die hoedanigheid spoorde hij Joden op en nam radio's in beslag. Kuiper stond bekend om zijn wreedheid bij verhoren. Hij werkte veel samen met Duitse collega's als Emil Rühl, Friedrich Viebahn en Ernst Wehner.
Kuiper heeft meegewerkt aan Aktion Silbertanne waarbij hij betrokken was bij de moord op de schrijver A.M. de Jong.
Op de ochtend van 15 juli 1944 heeft Kuiper, samen met de SD'er Friedrich Viebahn, de zwaargewonde verzetsstrijder Hilbert van Dijk gearresteerd na diens mislukte overval op de Weteringschans. Van Dijk werd de volgende dag samen met de andere arrestanten, waaronder Johannes Post, geëxecuteerd in het bijzijn van Willy Lages en Kuiper.
Het staat vast dat Kuiper op 4 augustus 1944 heeft meegewerkt aan de arrestatie van alle onderduikers in het Achterhuis aan de Prinsengracht 263. Volgens de Britse schrijfster Carol Ann Lee is het Anton Ahlers geweest die de SD inlichtte, wat leidde tot het oppakken van de onderduikers, waarbij Kuiper aanwezig was. Onder hen bevonden zich Anne Frank en haar familie, alsmede hun helpers Johannes Kleiman en Victor Kugler.
Kuiper voerde op 17 april 1945 de executie van Hannie Schaft uit. Bron: Wikipedia.

KWAKKEL, D. Hendrik van Viandestraat, Kampen. Gestapo-agent.
Mogelijk gaat het hier on Dirk Kwakkel, geboren 04-05-1894 te Kampen, overleden 14-12-1971 te Kampen.

LAST, Oude Utrechtschestraatweg 10, Baarn. Spion voor Japan.

LECKERR-EHRHARDT. Weduwe A.E.E. Postjeskade 209^III, Amsterdam. Gestapo-agente.
Anna Emma Ernestine Ehrhardt, geboren 30-09-1896 te Hamburg. Was gehuwd met Teodor Lechelt, geboren 30-11-1894 te Alesandrow, Polen, overleden 22-04-1941 te Amsterdam. Koopman in gramophones.

LEVIE, Mej. Diepenbrockstraat 38, Amsterdam. Tel. 93741. Gestapo-agente, zeer gevaarlijk.
Magda Levy, geboren 17-12-1910 te Posen, Polen. Vertrokken op 09-11-1944 naar Duitsland. Was de dochter van Amalie Kaatz, geboren 13-02-1877 te Posen, Polen, overleden 26-02-1943 te Auschwitz en Isaac Levy, overleden 22-10-1930 te Berlijn.

LIGTEN, Johannes Bernardus van. Geboren 01-03-1910 te Amsterdam. Signalement: Lang 1.84 m, slank, haar en wenkbrauwen donkerbruin. Woont Van Kijfhoeklaan 78, Den Haag. Is Gestapo-agent. Zeer verkeerd.
Was betrokken bij het oprollen van de Strijkel-Groep. Was volgens de Duitsers hun beste V-Mann.

LOOY, van. Zie van der Waals.

LORIJN, J.A. Jan Steenstraat 41, Deventer. Gestapo-agent.

LUNDSBECK, Mevr. Archimedesstraat 99, Den Haag. Vrouw van 1ste Lt. ter Zee. Verraadt officiersvrouwen.

LUTJE-WAGELAAR, Johannes H. Geboren 1920. Sassenheimstraat 12^HS Amsterdam. Werkt voor de SS.
Johannes Hermanus Lutje-Wagelaar, huwde op 02-07-1941 te Amsterdam met G.P. Bosch.

MAARSEN, SAMUEL ABraham, van. Geboren 27-09-1906 Raphaelstraat 16, Amsterdam. Spion voor A.S.T. Zeer gevraalijk, is Jood, loopt zonder ster. Is op 08-04-1950 van zijn vrouw gescheiden en het lijkt erop dat hij naar Italië is uitgeweken. Op 27-10-1958 staat op zijn Amsterdamse Persoonskaart als adres vermeld: Maartensdijk UT, Hollandse Rading West 2. Was dit het fort waar ook Otto Haubrok heeft vastgezeten?

MAAYENS. Zie Botterweg.

MAGEN (Mugen?) J.H. Hasebroeckstraat 37, Amsterdam. Gestapo-agent.

MAGNUS L. Jan van Eyckstraat 15, Amsterdam. Tel. 23993. Gestapo-agent. Is Jood.

MARCHIE. Zie Brandon-Bravo

MASCHIE. Zie Brandon-Bravo

MEER, Anton v.d. Is 22 a 23 jaar afkomstig uit Kampen. Lang 1.80 m, slank, blond. Zegt onderduikers naar Engeland te kunnen helpen. Is homo-sexueel.

MEESTERS. Zie Van Poppel.

MENDEL, Jacob Lion. Woonde Laan 24, Den Haag. Is 33 jaar oud. Noemt zich Breukeler (heeft PB op dien naam) of van Breugel. Werkt samen met zekeren Van Dam uit uit Monster en Nieuwenburg uit Den Haag. Jood in dienst van de Gestapo. Werkt tusschen de studenten, die hij naar Frankrijk ziet te krijgen. Staat onder leiding van politie-luitenant Pegels en van Poos (zie Poos) en van Slagter (zie Slagter) in Den Haag. Laatst bekende adres: Van Lennepkade 29, Amsterdam. Bezocht aldaar dikwijls De Poort van Kleef, Paleis café en De Roode Leeuw. Signalement: Lang 1.75 m bruin achterovergekamd golvend haar, hooguitgeschoren hals. Draagt bij voorkeur een laag wit boordje en zwart vilten gleufhoed. Zoogenaamd in maart 1943 gedeporteerd naar Westerbok als Jood, werkt nu nog voor de Gestapo. Had bijna slachtoffer gemaakt bij den O.D. Werkt samen met Dirk Beekhuysen, Van Dam uit Monster en Nieuwenburg.

MEYER. Leidscheweg 627, Rijswijk. Met echtgenoote Kayer zeer gevaarlijk. Gestapo!

MIDDENDORP, W. Th. Mangestraat 8, Deventer. Gestapo-agent.

MOBACH (Nobach?) Boer in Doesem. Ongeveer 60 jaar. Zoekt met medewerking van zijn vrouw, broer, zoon en een Duitsche militair naar adressen van onderduikers. Id de laatste tijd veel op pad gezien met Grüne Polizei, WA of SS in donkergrijze wagen in Drenthe. In deze wagen is mitrailleur opgesteld.

MOLLIS, W.C. Herculesstraat 105^II Amsterdam. Agent van politie te Amsterdam. Werkt voor Gestapo. Zeer gevaarlijk. Heeft glazen oog.
Wouter Cornelis Mollis, geboren 16-08-1896 te Hilversum, overleden 04-02-1949 te Weesperkarspel (executie).

MULDER, L. Westenberg-kazerne, Schalkhaar. Gestapo-agent.

MULLER, J.G. Pieter Aertzstraat 61, Amsterdam. Gestapo-agent. Conducteur der Gemeentetram. Kraagnummer 2647.
Gerrit Johannes Muller, geboren 30-06-1906 te Epe (Gld), overleden 12-03-1976 te Amsterdam. PB 353586.

MULLER, J.G.W.O. Keizersgracht 753, Amsterdam. Spion. Het zou hier gaan om Johan Georg Wilhelm Otto Müller, geboren 1909 te Amsterdam.

NES, van. Alias Zwart. Westlandgracht 219, Amsterdam. Klein van postuur, glad naar achteren gestreken haar. Uilenbril.
Is 23 a 24 jaar. Schijnt vroeger districtsambtenaar te zijn geweest. Werkt met Wezenmaal.

NIEUWENBURG. Zie Mendel.

NOORMAN. Werkt bij de politieke politie met Verbreek en Ritman.

NOPPEN en PHILIPSEN (Flipsen?). rechercheurs te Den Haag, twee hoogst intieme medewerkers van Kommissar Horack van de Bijzondere afdeeling van den SD. Geven zich uit voor Oranjegezind en leden van Vrij Nederland. Hebben in sommige kringen ook inderdaad den naam 'goed' te zijn. Noppen gaat zeer vertrouwelijk om met Gestapo-agent Pijpers en naar men zegt heeft hij zelfs zijn promotie aan dit sujet te danken.

NOTHORN, Mr. B.J. Marschpoortstraat 9A Zutphen. Verraad menschen die in zijn tegenwoordigheid anti-Duitsche uitlatingen hebben gedaan. Waarschijnlijk Gestapo, uit de NSB verwijderd wegens onvoegzaam gedrag. Dronkenlap, spreekt vloeiend Hollandsch.

OERS, Hendrika, Christina, Johanna Wilhelmina, van. Oud 37 jaar, gescheiden vrouw van A.J.M. van Doorn.
Luttekestraat 2, Zwolle. Zeer gevaarlijk. Gestapo-agente.

OLDENZIEL, Roelof (H?). Geboren 1903 Röntgenstraat 15^HS, Amsterdam. Kantoorbediende bij de SS.
Roelof Bernard Oldenziel. Geboren 19-09-1903 te Groningen, overleden 01-010-1981 te Amsterdam.
PB 366780 ing. PB 703290.

OLIE, Hermanus Cornelis. Geboren 21-10-1898. 1^e Constantijn Huygensstraat 105^HS, Amsterdam. Gestapo-agent. Noemt zich ook wel Dr. Bosch. Hermanus Cornelis Olij, geboren 21-10-1898 te Amsterdam, overleden 19-11-1964 te Amsterdam.

OLIE, Simon P. Kometensingel 121HS, Amsterdam. Werkt bij de SS. Zoon van de bekende Sam Olie.
Simon Paulus Olij, geboren 05-10-1900 te Amsterdam, overleden 04-08-1975 te Amsterdam. De opmerking dat Sam Olie de vader zou zijn van Simon is niet correct. De bijnaam van Simon was Sam en zijn vader was Cornelis Janz Olij (1875-1929). Hermanus Cornelis is de oudere bro

OOSTENDE. van Putschelaan 203, Rotterdam. Manufacturier. Lid NSB. Staat in voortdurend in contact met den SD. Geeft zich uit als niet-NSB-er: om zijn zaak te sparen. Hoort in zijn winkelallerlei van menschen, die denkendat hij 'safe'is. Geeft het noodige door. Had zelfs in zijn pension te Baarn nog contact met Duitschers. Heel gevaarlijk.

OOSTERHOUT, Loes. Doet zich anti-Duitsch voor. Werkt in eerste klas hotels voor de Gestapo. Geeft studenten aan.

ORMONDT, Roelof van. Menadostraat 41, Amsterdam. Werkt bij de SS.
Roelof van Ormondt, Menadostraat 4^I, Amsterdam. Geboren 13-11-1918 te Amsterdam, overleden 27-10-1974 te Amsterdam. PB 371694.

OUWENDAG. Geboren 1918. N.Z. Voorburgwal 57^II, Amsterdam. Gestapo-agent.
Willem Ouëndag, geboren 27-09-1918 te Amsterdam. PB 413213.

OVEREEM, H van. Discusstraat 27^HS Amsterdam. Agent van politie. Werkt voor de Gestapo, is gemeen.
Hendrik van Overeem. Geboren 24-03-1892 te Amsterdam, overleden 02-06-1960 te Amsterdam.

PAAIENS. Zie Botterweg.

PAALMAN, H. Borgstraat (?) 65, Diepenveen. Gestapo-agent.

PANNERMANS. Woont blijkens mededeeling in Velden bij Venlo, gemeente Arcen. In Venlo bijgenaamd Fatty. In Amsterdam 'Limburgse Willy'. Adres in Amsterdam Café Nieuweburgsteeg. Logeert meestal Hotel Centraal Damrak. Doet aan zwart handel onder meer eieren. Brengt Joden zoogenaamd over de grens. Heeft 9 maanden gezeten voor diefstal.

PASKE, J. te. Breukelsdijk 118, Rotterdam. Gestapo-agent.

PEEKEMA-DIBBETZ, Dora. Kijfhoeklaan 122, Den Haag. Oud 45 jaar. Dochter genaamd Maria, Akkersdijk. Gevaarlijke Gestapo-agente. Onderhoud nauwe relaties met den Rijkscommissaris, bevindt zich soms in Zwitserland en Spanje. (Thans geëvacueerd naar Hollandsche Rading.)

PETERSEN, M.L. Smyrnastraat 48, Deventer (of Amalia van Solmsstraat 125, Den Haag). Gestapo-agent.

PIJPERS, Josina. Oud 55 jaar, Huygensstraat 12, Den Haag. Is Gestapo-agent, spionneerde voor de oorlog voor de Duitschers. Voor de oorlog bij de politie gesignaleerd wegens vele misdrijven. Bevriend met Noppen. Is meubelmaker van beroep.

PIJPSTRA, H. Azaleastraat 62, Zwolle. Gestapo-agent.

POOS, L.A. Utrechtschestraat 4, Scheveningen. Oud 41 jaar. Gestapo. Werkt steeds met Slagter (zie Slagter), beide wonen de verhooren bij die de Gestapo den leden van illegale organisaties voornamelijk van de O.D. afneemt. Gaat vaak vergezeld van Slagter met gevangenen op reis. Brengt hen naar adressen van hun vrienden en naar café's waar de slachtoffers losgelaten worden om te dineren in de hoop dat vrienden op hen toe zullen komen. Is thans opperluitenant der Staatspolitie.
Leonardus Adrianus Poos, geboren 16-04-1901 te Hatert, overleden 17-01-1992 te Rijswijk. Na de oorlog ter dood veroordeeld, omgezet in 18 jaar gevangenisstraf. Vrijgelaten medio 26-03-1962.

POPPEL, Joseph, van. Noemt zich Meester. Werkt voor de Gestapo. Oppassen!

PRONK, Cornelis Albertus Dominicus. Geboren te Amsterdam 29-06-1899. Beroep: journalist. Woonplaats: Miletstraat 46^HS, Amsterdam. Signalement: lang 1.71 m, flink postuur, haar en wenkbrauwen donderblond, gelaatsvorm: ovaal, gezonde gelaatskleur, hoog voorhoofd, blauwe oogen, groote neus, lidteeken in den hals. Pronk is in 1935 reeds in aanraking geweest met de politie te Amsterdam wegens een zedenschandaal. Thans is Pronk naast functionaris der W.A. ook een agent-provocateur. Zou onder andere vele leden van den zogenaamde Orde Dienst aangebracht hebben.
Op 09-04-1945 komt in Sachsenhausen Cornelis Albertus Pronk om het leven, hij is geboren op 29-06-1899 te Amsterdam. Was journalist bij een weekblad en later koopman. Hij is op 27-08-1942 in de Milletstraat 48^HS gaan wonen.

RENNES. Geboren te Amsterdam op 12-09-1908. Londen waarschuwt tegen dezen zoon van dominee Rennes uit Heeg (Heer?) die samenwerkt met een persoon zich noemende Gerbrandy, neef van onzen Minister-President.

RIDDERHOF, Brandy, George. Ongeveer 50 jaar oud, loopt wat mank, maakt den indruk Belg te zijn. Komt geregeld in Brussel, Biedt aan wapens te vervoeren in melktankauto's. Hij beweert uit Engeland te zijn gekomen met de opdracht springladingen bij bruggen te verwijderen. Gebruikt de slagwoorden van Radio oranje: 'George het klopt als een zwerende duim' en over grootmoeder en bloemen. Hij werkt in Utrecht en had vroeger een adres in de Van Pallandstraat te Arnhem. Beloofde geld voor illegale organisaties door verkoop van juwelen.
Matthijs Adolf Ridderhof. Geboren 05-04-1895 te Amsterdam, overleden 01-03-1947 te Weesperkarspel (executie).
PB 403825.

RIJK, Elisabeth C.D. Laan van Meerdervoort 216, Den Haag, 29 jaar. Gescheiden vrouw van Dr. Jan van der Mark. Gevaarlijke vrouw, die vermoedelijk verraad pleegt.

RIPHAGEN, Bernardus Andreas, geboren 17-09-1900(?). Wonende Stadhouderskade 144^I, Amsterdam. Pelshandelaar en looier. Handelde in valsche persoonsbewijzen en verried de Joden dan aan de SS in Den Haag, afdeling 1B. Werkt samen met Berendino Dammen, Lijnbaansgracht 355^I, Amsterdam.
Bernardus Andreas Riphagen, geboren 07-09-1909 te Amsterdam. Was gehuwd met (1) Anna Maria Laarman, geboren 23-01-1911 te Amsterdam. Gehuwd 06-04-1932 te Amsterdam en gescheiden 13-03-1936 te Amsterdam. Huwde (2) Maria Margaretha Johanna Ros, geboren 27-01-1918 te Amsterdam, op 02-04-1942 te Amsterdam.

RITMAN. 1^ste Luitenant van den Politie te Velzen. werkt met Verbeek en Noorman.
Willem Ritman, geboren te Nuenen, 12 september 1907, overleden te Velsen, 6 april 1944) was een Nederlandse politieman. Hij werd in 1944 door het verzet gedood omdat hij aan de kant van de Duitsers meewerkte.
Ritman kreeg in 1930 een baan bij de politie, aanvankelijk als schrijver en later als inspecteur. In 1934 was hij al lid geworden van de Nationaal-Socialistische Beweging. Ritman zegde zijn lidmaatschap weer op toen het voor ambtenaren verboden werd lid te zijn van de NSB. Na de Duitse machtsovername in mei 1940 meldde hij zich weer aan bij de partij van Anton Mussert,
De politieman stond bij het verzet bekend als een “foute” politieman. Hij was bovendien zeer fanatiek. Hij werkte samen met zogeheten provocateurs die bij boeren langs gingen en om eten verzochten. Ze gaven dan tegelijkertijd hun ogen goed de kost om te zien of er onderduikers waren. Die informatie werd weer doorgespeeld aan Ritman.
De in Krommenie woonachtige verzetsman Jan Brasser gaf de opdracht tot liquidatie. Bij de aanslag waren naast Brasser drie communistische verzetslieden betrokken, te weten Jan Bonekamp, Jan Jongh, Mijnder van der Horst en de 18-jarige koerierster Alie Hollander.
Alle mannen ware in Duits legeruniform gekleed en wachten in een op Wehrmacht gestolen auto tot Ritman zou passeren richting zijn huis aan de Heirweg in Velsen-Noord. De NSB'er kwam van de pont vlak bij de Wijkerstraatweg. Toen hij de pont verliet gaf de koerierster een teken en reed de auto achter Ritman aan en werd hij vervolgens door negen kogels in zijn rug geraakt. Ritman overleed 50 minuten na de aanslag.
Ritman werd begraven in Ellecom. Zijn weduwe weigerde de aanwezigheid van zijn collega's tijdens de begrafenis. Zij moest weinig weten van het gedachtegoed van de NSB. De Duitsers konden niet achterhalen wie de aanslagplegers waren. Zij pakten daarom op 16 april in reactie op de aanslag op Ritman en drie andere collaborateurs 486 jonge mannen op. Deze werden naar Kamp Amersfoort overgebracht en van daaruit werden de meeste overgebracht naar Duitse kampen. 149 van hen overleefden de oorlog niet.

ROS, Jaap. Trompenburgstraat 81, Amsterdam. Oud-agent van politie. Werkt voor de Gestapo.
Johan Ros, geboren 09-06-1910 te Amsterdam, woonde Trompenburgstraat 91^II te Amsterdam.

ROSENDAL, ook wel Rosenthal D.J. Hans. Zuider Amstellaan 235, Amsterdam. Gestapo-agent.
Hans Israel Rosenthal, geboren 14-10-1912 te Dortmund, Duitsland. Kantoor bediende. Op 10-07-1946 vertrokken naar Duitsland.

ROTHSCHILD, Leopold (Duitsche Jood). Leidschegracht 115^HS, Amsterdam. Behoort tot een groep van 4 Joden, die verborgen Joden moeten aanbrengen.
Leopold Rotschild, geboren 25-10-1891, Beek, Duitsland, overleden 02-11-1944 te Amsterdam. PB 12657. Zijn vrouw vertrok op 10-07-1946 naar Duitsland.

ROTTEVEEL, Woonde voor den oorlog in Enschede, was vertegenwoordiger van Organon. Introduceerde zich als zwager van Prof. Borkhouwer (?) hetgeen waar is. Geeft voor vanuit Engeland belast te zijn met de leiding van illegale organisaties.
Mogelijk gaat het hier om W.F. Maatman, geboren 10-10-1918 te Arnhem, die Rotteveel als alias gebruikte.

ROUWENDAL, Hermanus. geboren 14-12-1896, Amstelveenscheweg 130A, Amsterdam. Gestapo-agent.
Hermanus Rouwendal, geboren 13-12-1896 te Deventer. Heeft na de oorlog in kamp Vught gezeten.

RUYTER, H.E. de Karel du Jardinstraat 39^HS, Amsterdam. Gestapo-agent. Schuilnaam Groen.
Het gaat hier om Henri Eugene de Gruijter, geboren 20-08-1913 te Amsterdam. Was agent van politie en heeft na de oorlog in diverse gevangenissen gezeten. 05-06-1941 PB 172958, 06-09-1944 PB 701045.

SCHAAR, W. Prinsengracht 826, Amsterdam. Gestapo-agent.
Willem Schaar, geboren 26-05-1890 te Zaandam, overleden 24-09-1960 te Amsterdam. PB 435677.

SCHEFFER, Mej. Zeestraat 1, Den Haag. Masseuse. Gestapo!

SCHEPP, H.L. Herculesstraat 1, Amsterdam. Spion Duitsche Wehrmacht. Tel. 903340(?).
Het zou hier gaan om Herman Lodewijk Schepp. Geboren 15-07-1892 te Kralingen. Nederlanderschap is hem niet ontnomen!

SCHMIDT. (Zie Van der Waals).

SCHOTEN, van. Oud 32 jaar. Hoofdweg 185, Amsterdam. Werkt voor de Gestapo in Jodenzaken.
Wilhelmus Johannes van Schooten. Geboren 23-07-1911 te Amsterdam, overleden 27-06-1989 te Amsterdam.
07-08-1941 PB 18107, 21-11-1944 PB 706654. Gemeente werker.

SCHREUDER, Christiaan. Iepenlaan 10, Amsterdam. gestapo-agent.

SCHREURS, C.P.A.. Surinameplein 36, Amsterdam. Geeft zich uit voor koerier eener organisatie doch wordt sterk verdacht te werken voor de Gestapo.
Het gaat hier om de chef reportage radio omroep Cornelie Petrus Antonius Schreurs, geboren 09-11-1896 te Den Haag, overleden 28-1-1956 te Amsterdam. Hem is het Nederlanderschap niet ontnomen!

SCHUTTE. Zie Huissoon-Spoor.

SEEGERS, Dirk. Chrysantstraat 51, Hilversum. Oud 57 jaar. Gestapo-agent.

SERVAAS, T.F.F. Ringdijk 64HS Amsterdam. Gestapo-agent.
Theodorus Petrus Franziskus Servaas, geboren 04-08-1908 te Flittard, Duitsland. Overleden 09-11-1955 te Amsterdam. Heeft Nederlanderschap niet verloren!

SLAGTER, Martin. Opperluitenant van Staatspolitie te Den Haag. Gestapo.
Werd na de oorlog ter dood veroordeeld, dit werd omgezet in 18 jaar gevangenisstraf. Hij werd op 06-03-1962 vrijgelaten. Geboren 30-03-1904 te Emmen, overleden 30-01-1987.

SMIT, Bernardus Johannes. Geboren 16-10-1894, Euterpestraat 23 HS, Amsterdam, Zeer gevaarlijk. Bij hen woont Mej. Elisabeth Marie Antoinette de Bourbon, geboren 04-10-1906 te Valkenburg. Samen hebben zij gewoond in Apeldoorn, Jachtlaan 40. Bij hun vestiging te Amsterdam hebben zij zich niet laten inschrijven. Zij noemt zich Princesse E.M.A. de Bourbon. Is zeer gevaarlijk.
Bernardus Johannes Smit, geboren 16-10-1894 te Amsterdam, overleden 28-09-1975 te Amsterdam. PB 037087.
Elisabeth Marie Antoinette de Bourbon, geboren 04-10-1906 te Valkenburg, overleden 12-01-1992 te Amstelveen. Lerares Frans. PB 01-08-1941, 025253 A42

SPRANGERS, P.J.P. Karel du Jardinstraat 13^A, Amsterdam. Gestapo-agent, bijgenaamd Sanders.
Pieter Johannes Sprangers, geboren 29-06-1902 te Capelle. Agent van Politie. PB 473388.

SPRENGELKAMP, Luthersekerkstraat 58, Sappemeer. Gevaarlijke verrader.

STAM. Zie Stavast.

STAVAST, Adriaan E. Hoendiepstraat 21^HS, Amsterdam. Werkt voor de Gestapo, is zeer gevaarlijk. Is veel op zoek naar radiotoestellen. Schuilnaam Stam.
Adrianus Engel Stavast, geboren 13-03-1903 te Gorinchem, overleden 13-03-1945 te Weesperkarspel. PB 477227.

STEENSEL, Mej, van der. Apothekersassistente, Haarlem. Heeft onder andere IJzerdraad aangegeven.

STEINRATH, Hendrik Christiaan. Teerplein 1^HS, Amsterda, Geboren 18-05-1903. Gestapo-agent.
Hendrik Christiaan Herman Steinrath. Geboren 18-05-1903 te Amsterdam.

STERK. Zie Sterkenburg.

STERKENBURG, J. de Clercqstraat 85², Amsterdam. Zeer gevaarlijk. Gestapo-agent. Noemt zich Sterk.
Joost Sterkenburg, geboren 03-03-1890 te Rotterdam, overleden 16-10-1951 te Leeuwarden. Agent van politie, rechercheur bij de SD.

STIENSTRA. Zich noemende Willy den Hartog, Anton Damen of Ir. den Hartog. Oud ongeveer 35 jaar. Broer van den inspecteur van de Prijsbeheersching Stienstra te Den Haag. Laatst bekende adres: Amstelkade 150 te Amsterdam. Signalement: lang 1.85m, ovaal gelaat, tanige gelaatskleur, haar donder enigszins grijzend, gang slungelachtig, hoog in den rug, zwaait met eene arm. Heeft een tijd lang medegewerkt aan een organisatie in het Zuiden en daarna verraad gepleegd.

STOCKUM, Th. J.C. Kloksteeg 3, Leiden (vac. adres Fred. hendrikplein 15 Den Haag). Gestapo medewerker.
Waarschijnlijk is dit Th. J.C. van Stockum uit Leiden.

STORK, J.C. Nassaukade 140^HS, Amsterdam. Werkt voor de SS.
Gerrit Stork, geboren 01-06-1885 te Amsterdam, overleden 13-05-1944 te Amsterdam. PB 87669.

STRIJLAND, J. O.Z. Achterburgwal 46, Amsterdam. Gestapo-agent. Werkte indertijd samen met Jan Zwart, ook wel genaamd Jan Looyen (dood).
Johannes van Strijland, geboren 12-01-1916 te Hilversum. PB 411980.

STROOM, F. v.d. Weteringschans 193A, Amsterdam. Gestapo-agent.
Frederik van der Stroom, geboren 17-01-1877 te Den Helder, overleden 22-02-1963 te Amsterdam. Beroeps militair.
PB 484857. Nederlanderschap is niet ontnomen! Echtgenote heeft als NSB-er vastgezeten te Laren.

TIMMER, Jaap. Celebesstraat 21 Den Haag. Verkeerde ronselaar.

TOL, F.A. van. Vondelstraat 39/41 Den Haag. Werkt voor de SS.

TON. Zie van der Waals.

UPWICH, Dr. v.d. Laan van Meerdervoort 2B, Den Haag. Gevaarlijk.
Zou het hier gaan om Hendrik van der Upwich, geboren 1898, overleden op 08-12-1997 te Bussum?

VADER, J. Gewezen luitenant ter zee 2^DE klasse der Marine Reserve. is de rechter hand van de Duitsche havencommandant te Amsterdam. Verzorgt het Duitsche spionagesysteem der zogenaamde Voorpostenboten. Heeft in militaire kringen verraad gepleegd.

VALKENBURG, J. Van Slingelandlaan 9, Leiden. Medewerker SD.

VALKENBURG. Z. Amstellaan 120, Amsterdam. Heeft reeds drie maal Jodenonderdak verleend tegen Fl.100,- per maand bij vooruitbetaling. Na twee dagen verscheen dan de Gestapo en werden de Joden gearresteerd.
Op genoemd adres woonden twee personen: Adriana Valkenburg, geboren 10-06-1894 te Schiedam en Johannes Jacobus Marinus Hendrik Bom, geboren 02-11-1904 te Amsterdam, overleden 03-12-1958 te Amsterdam. Heeft na de oorlog in diverse gevangenissen gezeten.

VASTHOUT. Waarschijnlijk valsche naam. Signalement: land en slank, smal gelaat, blauwe oogen, blond dik haar met scheiding. Draagt wit zijden das. Is SS man. Heeft zich een tijd lang beziggehouden met Engelsche vliegers zoogenaamd om ze naar Engeland terug te voeren. In werkelijkheid werden ze, nadat ze bij wijze van test om hun juiste identiteit te bewijzen inlichtingen verschaft hadden , doorgezonden naar het krijgsgevangenenkamp. Werkt samen met Van Weezenmaal

VEEN, Dr. J.H. v.d. Hector Treubstraat 10 Bussum. Dringt zich in geheime organisaties om deze vervolgens te verraden.

VEER, Johannes Andreas, van der. Wonende Albert Cuypstraat 149^A, Amsterdam. Gestapo-agent.
Johannes Andreas van der Veen, geboren 03-07-1918 te Amsterdam. 02-01-1942 PB 626267, 09-06-1944 PB 692687.

VELDE, van der. Treedt den laatsten tijd in samenwerking met Willy den Hartog op.

VELLE, Jean F. Geboren 1094, wonende Onderlangs 75^HS, Amsterdam. Gestapo-agent. Is agent van politie te Amsterdam. Is gemeen. Schuilnaam: Visser.
Jean Francois Velle, geboren 04-03-1904 te Hoorn, overleden 25-04-1970 te Amsterdam. 14-08-1941 PB 514915.
Heeft na de oorlog in diverse gevangenissen gezeten.

VELTHUIS, Antonie K. Geboren 1904, Warmondstraat 174^HS, Amsterdam. Gestapo-agent.
Antonie Koenraad Velthuis, geboren 24-04-1904 te Amsterdam, overleden 24-12-1986 te Amsterdam. 14-08-1941
PB 515324. Heeft na de oorlog in diverse gevangenissen gezeten.

VERBEEK. Gewezen rijksveldwachter, thans in leidende functie in den door de NSB georganiseerde politieke politie te Velzen. Werkt met 1^ste Lt. Ritman en Noorman.

VERHOEF, A.J. Papenstraat 25, Deventer. Gestapo-agent.

VIETOR. Beweerd den weg naar Engeland te weten. Brengt prooi naar Schiermonnikoog, waarna ze gearresteerd wordt. Nadien ontvangt de familie pakketjes uit Engeland.

VINKE, O. Wonende Wijk II, No. 4 Zwartsluis. Gestapo-agent.

VISSER. Zie Velle.

VOGELS, W. Sluisstraat Veghel. Zoekt naar onderduikers.

VORRINK-BERGMEIJER, Irene E. geboren 1892. Frans Mierisstraat 45 boven, Amsterdam. Gestapo-agente.
Het gaat hier om Irene Hendrika Elisabeth Bergmeijer, geboren 12-04-1892 te Dordrecht, overleden 04-08-1974 te Amsterdam. 28-05-1941 PB 47068. Heeft na de oorlog niet gevangen gezeten en is ook niet het Nederlanderschap ontnomen. Zij was getrouwd met Jacobus Jan (Koos) Vorrink, geboren 07-06-1891 te Vlaardingen. Was later voorzitter van de PvdA. Waarschijnlijk is Het Contra-Signaal is hier niet juist.

VOS, Hendrik, de. (Zie ook Vasthout) Geeft inlichtingen door aan de Gestapo. Werkt in Limburg. het kan ook zijn dat hij is genaamd Vasthout, of Vastenhout. Vermoedelijk volbloed Jood, die zich ook Han Dronken noemt. Bemoeit zich met onderduikers. Hij is land en slank, smal gelaat, blauwe oogen, blond dik haar met scheiding. Hij geeft voor Engelsche vliegers naar Engeland terug te brengen. Doch is SS man. Zoe Ekstein.

VOSKUIL, Ernst. Geboren 1895. Insulindeweg 22^HS, Amsterdam. Is bij de politie werkzaam. Gestapo-agent.
Ernst Lodewijk Johannes Voskuil, geboren 12-07-1895 te Amsterdam, overleden 01-10-1984 te Amsterdam. Rijksveldwachter. 24-06-1941 PB 115766. Zijn oudste zoon sneuvelde op 17-10-1943 bij Tubolcy in Rusland.

VREELAND, Cornelis G. (of van Vreeland). Biesboschstraat 41, Amsterdam. Geboren 20-07-1900. Gestapo-agent.
Cornelis Gotfried Johannes van Vreeland, geboren 20-07-1900 te Amsterdam, overleden 31-10-1976 te Amsterdam.
19-08-1941 PB 537370.

VRIES-SCHOPE, Elfriede Pauline, de. Wonende Roelof hartstraat 14HS. Handelt in opdracht van de Sicherheitspolizei in persoonsbewijzen en helpt zogenaamd.
Elfriede Pauline Schwöpe, geboren 05-04-1892 te Elberfeld, Duitsland, overleden 22-09-1962 Amsterdam. 04-08-1941
PB 447511.
Meijer de Vries, geboren 26-05-1887 te Amsterdam, overleden 07-01-1945 te Ludwigsdorf, Duitsland (buitenkamp van KZ Gross-Rosen).

WAALS, Antonius, van der. Geboren 11-10-1902 te Rotterdam. Schuilnamen: Anton de Wilde, Ton van Dissel, Casimir, Bart van de Velde, van der Woude, van Lijnden, Schmid. Signalement: 1.80m, slank postuur, bleeke gelaatskleur, donker enigszins grijzend haar, scheiding links, enigszins spleetogen, spitse neus, tussenschot duidelijk zichtbaar, blanke huid, vrij groote ooren, handen met aders, knobbeltjes op linkerbovenzijde van neus, dunne lippen en gouden boven tand, kin horizontale gleuf, donker golvend haar. Geeft voor invasie in Nederland voor te bereiden door het plegen van sabotage en dergelijke. Zeer gevaarlijk. onder den naam Bart van der Velde drong hij zich in een vaderlandsche organisatie en leverde velen van haar leden aan de Gestapo over. Hij deed dit onder andere in Bergen op Zoom en utrecht. Hij zegt te werken voor de Engelsche inlichtingendienst en Majoor Somers. Hij wist of hij kon bewerken welke zinnen er door Radio Oranje zouden komen. En wel herhaaldelijk, zij het dan dat de opgegeven zinnen voor- en achtervoegsels kregen. Volgens den SD in juli 1943 te Rotterdam in de Zestienhovenstraat vermoord, welk bericht valsch is. Hij is ongetwijfeld nog actief werkzaam. Executie dringend noodzaakelijk. Laatst bekende adres: flat Boszicht, Den Haag. Zou thans als Marechausee (v/v Veere) werken.
Antonius van der Waals (Rotterdam, 11 oktober 1912 - Scheveningen, 26 januari 1950) was tijdens de oorlog een spion voor de Duitse Sicherheitsdienst (SD). Hij maakte zeker 83 slachtoffers en speelde een hoofdrol in het Englandspiel, dat vele Nederlandse geheime agenten uit Engeland het leven heeft gekost.
- In Duitse kringen werd hij wel een V-mann of 'Vertrauensmann' genoemd. Gangbare aanduidingen in Nederland waren 'geheim agent', 'infiltrant' en provocateur. Zijn taak was het binnendringen van Nederlandse verzetsgroepen en het inwinnen van informatie, wat moest leiden tot een snelle arrestatie van verzetsleden. Van der Waals opereerde onder een veelvoud aan valse namen. De betreffende persoonsbewijzen werden hem ofwel door de SD toegespeeld, dan wel verkreeg Van der Waals ze door eigen actie, waaronder moord, diefstal en eigenhandige confiscatie.
- Anton van der Waals werd in 1912 geboren als onverwachte nakomer in een gezin met vier kinderen; broer Johan 'Jo' (8 jaar), broer Gerard 'Gerrie' (12 jaar), zus Dirkje 'Dit' (13 jaar) en broer Frans (15 jaar). Het gezin was gereformeerd. Hij werd op 26 oktober 1912 gedoopt in de gereformeerde kerk in de Rotterdamse Snellemanstraat. Zijn roepnaam werd 'Tom'. Thuis was hij verzot op het bouwen met meccano. Vanwege de steeds zwakker wordende gezondheid van zijn ouders, die reeds op leeftijd waren, nam zijn oudste zus hem onder haar vleugels. Zijn vader, Gerard van der Waals, was een schilder met een eigen bedrijfje aan de Van Houtenstraat. Hij was zeven jaar jonger dan zijn vrouw, Adriana Wouterina (Arie) Van der Waals-Cranendonk. Zijn vader kwam uit een protestants nest uit Franstalig België. Van der Waals sr. was in zijn jeugdjaren ook innerlijk bekeerd en achtte het ook voor zijn gezin uitermate belangrijk om volgens de Bijbel te leven.
- In 1928 kreeg Van der Waals een betrekking bij de Rotterdamse handelsfirma R.S. Stokvis, waar hij een kantoorbaan vervulde. Hij was inmiddels danig onder de indruk geraakt van de radio en de techniek daarachter. In datzelfde jaar plaatste zijn vader een radio-ontvanger in de kamer, waarna Van der Waals een antenne op het dak plaatste. In februari 1929 startte hij een klein reparatiebedrijfje voor radio's en motorfietsen in de Delfsgaauwstraat, waar toen het ouderlijk huis stond. Het bedrijfje draaide echter niet voldoende om van te kunnen leven. In 1931 ging hij naar de technische ambachtsschool in Dordrecht. In februari 1932 verliet hij de ambachtsschool vanwege financiële tekorten en tegenvallende resultaten. Van der Waals ging zijn vader helpen, die te kampen had met een slechte gezondheid. Wanneer die in het ziekenhuis lag, verving zijn zoon hem. Deze ging altijd zeer goed gekleed op pad.
- Van der Waals huwde op 12 december 1934 Francien Goedhart. Op 6 mei 1936 scheidden zij, omdat hij het lidmaatschap van de NSB voor haar verzwegen zou hebben. In deze periode verdiende hij bij als reparateur van radio's en motorfietsen. Hij deed een radio-uitvinding, waarover Philips NV hem op zijn vingers tikte; hij zou hun patent hebben geschonden. Hij stopte daarop met de ontwikkeling van zijn uitvinding.
Hij verhuisde in deze periode veel en plaatste geregeld advertenties voor een werkster. Dit leidde tot de ontmoeting met Johanna Hendrika (Jopie) Groos, met wie hij op 20 mei 1936 (veertien dagen na de scheiding van zijn eerste echtgenote) trouwde. Op 14 februari 1937 trad hij als verkoper in dienst bij Electrotechnisch Bedrijf N.V. A. de Hoop, dat onder leiding stond van Lodewijk de Hoop. Anton loog bij zijn aanstelling dat hij over een HBS-diploma beschikte.
In augustus 1937 werd uit het huwelijk met Jopie Groos een zoon geboren: Gerard van der Waals, oftewel 'Kleine Gerrie'. Van der Waals erkende Kleine Gerrie echter niet als zijn zoon. Dit leidde, samen met andere zaken, op 8 juni 1939 tot de ontbinding van zijn tweede huwelijk. Op 8 november van dat jaar trouwde hij met de Friese Aukje Grietje Harkina Smits, met wie hij reeds omging ten tijde van zijn huwelijk met Jopie Groos. Aukje begreep dat Van der Waals pas één keer eerder gehuwd was geweest en dat het slechts twee dagen had geduurd. Dat dit anders was ontdekte zij na november 1939.
Aukje bezocht Kleine Gerrie vaak, in tegenstelling tot Van der Waals, die het kind geen blik waardig achtte. Op 7 januari 1943 vond de echtscheiding tussen Van der Waals en Aukje plaats. Op 28 juni 1944 trad hij onder de naam Hendrik Jan van Veen in het huwelijk met Cornelia Johanna den Held. Op 15 februari 1945 werd dit huwelijk ontbonden.
- Lodewijk de Hoop, directeur van Electrotechnisch Bedrijf De Hoop, stuurde Van der Waals in de nazomer van 1939 zeer regelmatig naar de Rotterdamse haven, waar hij reparaties uitvoerde op duikboten en andere militaire schepen. In die tijd leerde hij Engels en Duits spreken. Na diensttijd bezocht hij, samen met de scheepsbemanningsleden, geregeld het café 'Royal Ships' aan de Witte de Withstraat. Daar maakte hij voor het eerst kennis met het (contra-)spionnenleven.
- Na het bombardement op Rotterdam op 14 mei 1940, brak er in Rotterdam chaos uit; bedrijven bleven voor een aantal weken gesloten en plunderingen waren aan de orde van de dag. Van der Waals was in die dagen op een raadselachtige wijze in het bezit gekomen van twee patent-uitvindingen, die hij als zijn eigen geesteskinderen presenteerde; een radio-verbetering en een krukasloze verbrandingsmotor. In september 1940 presenteerde hij de uitvindingen aan Lodewijk de Hoop. De Hoop vertrouwde het niet en gaf de papieren terug. Via zijn oudere broer Johan trad Van der Waals in contact met ir. Ary van der Meer, de 38-jarige directeur van koekjesfabriek Paul C. Kaiser. Van der Meer was zeer bereid mee te werken en, als lid van een jonge verzetsgroep, bereid de uitvinding door te spelen aan de Engelse overheid. Ook Van der Waals presenteerde zich als anti-Duits. Van der Meer stelde hem voor aan Jan Streef, een illegaal actieve cadet van de Koninklijke Militaire Academie. Naar aanleiding van een door Streef georganiseerde bijeenkomst op het appartement van Van der Waals op 24 april 1941, werden in de daarop volgende dagen vijf van de zeven leden van de verzetsgroep 'Van der Meer' opgepakt door de SD.
- Op 30 april 1941 werd Van der Waals door ene Möller, chef van de Aussenstelle van de Rotterdamse Sicherheitsdienst (SD), voorgesteld aan Joseph Schreieder. Schreieder gaf leiding aan de Duitse contraspionage vanuit het Haagse Binnenhof. Schreieder wist Van der Waals voor zich te winnen door hem in te zetten in de Zaak-Bierhuijs. Die zaak betrof de moord op een lid van de Duitse Wehrmacht door Hans Bierhuijs, een 22-jarige leerling aan de MTS. Hans Bierhuijs werd op 9 mei 1941, na een reis van Haarlem naar Rotterdam op verzoek van Van der Waals, aldaar opgepakt door de SD. De SD'ers sloegen Bierhuijs bont-en-blauw, terwijl Van der Waals toekeek. Op het lichaam van Bierhuijs werd een briefje met de naam 'Boom' aangetroffen. Van der Waals kreeg diezelfde avond nog het adres doorgespeeld van de 24-jarige MTS-er Boom. De volgende dag werd Boom gearresteerd.
De zaak-Bierhuijs werd op verzoek van Schreieder uitgebreid naar de verzetsgroep van Heemstede, waar Bierhuijs ook lid van was. De groep was opgezet door Josef Klingen, een religieuze broeder die onderwijzer was op de Jacobaschool te Heemstede. 'Broeder Josef' was bovendien radioamateur vanuit het broederhuis St. Jean Baptist de la Salle aan de Herenweg. Binnen enkele dagen had Van der Waals zoveel vertrouwen opgebouwd bij Broeder Josef, dat deze hem deelgenoot maakte in al zijn geheimen. Van der Waals verscheen niet meer op zijn werk bij De Hoop maar stond daar, omdat men hem niet durfde te ontslaan, nog wel op de loonlijst.
- In het voorjaar van 1941 was de nationale organisatie van de verschillende, maar talrijke verzetsgroepen in Nederland nog ver te zoeken. Met name de wildgroei aan verschillende zenders en de daardoor ontstane identiteitsloze oproepen aan het Britse adres, leidde tot de ontwikkeling van een universeel coderingssysteem door een Delftse professor. Henk Schoenmaker, een marconist uit Haarlem, zou dat systeem persoonlijk naar Engeland brengen. Op 6 mei 1941 werden Schoenmaker en Willem Zietse, een marineofficier opgepakt door de SD, terwijl ze vanuit Schiedam naar Scheveningen reisden. Op 14 mei 1941 speelde Radio Oranje een bepaald couplet van het Wilhelmusvolkslied. Dit was voor Broeder Josef het teken dat Schoenmaker en Zietse goed aan waren gekomen. Uiteraard werd er vanuit de Duitse hoofdkwartieren deelgenomen aan een spel om de verzetslieden te misleiden. Deze misleiding was nodig om het vertrouwen van de verzetsmannen in V-mann Anton van der Waals, hoog te houden en daarmee de continuïteit van de SD-arrestaties te waarborgen. Bij dit spel, door de Duitsers 'Englandspiel' genoemd, werden er onder valse identiteit mededelingen verstuurd die schijnbaar van het verzet afkomstig waren. Dit alles om mensen vanuit het Engels verzet in Duitse handen te drijven. Op 26 mei 1941 werd Broeder Josef gearresteerd. Drie dagen later, op 29 mei 1941, werden ook Embert Spreeuw en Adrianus van Amerongen gearresteerd.
Bij iedere arrestatie waar Van der Waals lijfelijk aanwezig was, werd ook hij geboeid afgevoerd. Dit werd gedaan om hem te vrijwaren van verdenkingen door verzetslieden die als omstander de arrestaties gadesloegen. De meeste leden van de Groep-Klingen werden afgevoerd naar de Scheveningse gevangenis (Polizeigefängnis), door het verzet 'Oranjehotel' genoemd.
Al na de arrestatie van een groot aantal leden van de Groep-Streef tussen 24 april en 4 mei 1941, was er wantrouwen gerezen bij de overgebleven leden Jan van den Ende en Ary van der Meer. Dat wantrouwen bereikte een hoogtepunt toen Van den Ende op 2 juni 1941 van de vrouw van Jan Kwak hoorde dat Kwak in het Oranjehotel opgesloten zat, terwijl hij eerder die middag van Van der Waals te horen had gekregen dat hij Kwak ondergebracht had op een geheime locatie in de Biesbosch. Van den Ende wist nu zeker dat Van der Waals loog.
- Samen met Otto Verdoorn bereidden Van der Meer en Van den Ende een liquidatieplan voor. Dit leidde tot een tweetal mislukte pogingen. De derde poging zou in Van der Waals' appartement plaatsvinden, aan de Franselaan 186b. De actie stond gepland op de avond van 7 augustus 1941. Diezelfde dag werd Van den Ende om 13.00 uur gearresteerd in het bijzijn van Van der Waals. De volgende dagen werd de rest van de groep eveneens gearresteerd en afgevoerd naar het Oranjehotel.
- De E-Groep was een verzetsgroep die zijn naam dankte aan Ernst de Jonge. Van der Waals was met hem in contact gekomen via Kees Dutilh. Op zijn verjaardag kwamen Leen Pot en verzetsman Althoff hem bezoeken, ze werden gearresteerd. Op weg naar het Binnenhof rukte Leen Pot zich los en verdween het Spui op en vluchtte Vroom & Dreesmann binnen. De E-Groep was hierdoor haar agent en haar zender kwijt. De berichten werden voortaan via de Zweedse Route naar Engeland verstuurd, maar dat ging nooit snel.
In januari 1943 ontmoet Kees Dutilh een man die zich voorstelt als Anton de Wilde, die later Van der Waals blijkt te zijn. De Wilde deed alsof hij net uit Engeland was gekomen, hij had Engelse sigaretten bij zich en gedetailleerde verhalen over het leven in Londen. Te gedetailleerd, vond Leen Pot, maar Kees Dutilh vertrouwde hem. De Wilde, die nog steeds voor Josef Schreieder werkte, moest proberen binnen te dringen in de E-Groep. Op 10 maart werd Dutilh tijdens een ontmoeting met De Wilde opgepakt, hij werd op 24 februari 1944 gefusilleerd. Leen Pot voelde zich onveilig en vertrok in juni via de Zweedse Route.
- In juni 1943 werd het bericht verspreid dat Van der Waals vermoord was. In september vertrok van der Waals vanuit Delfzijl naar Zweden, net voordat hij Allard Oosterhuis liet oppakken, waarmee een einde kwam aan de Zweedse Route. In Zweden moest hij uitzoeken of er illegale contacten tussen Zweden en Nederland bestonden, maar hij werd er niet veel wijzer, zodat hij in oktober weer terugkwam. Hij ging in Loosdrecht wonen onder de naam H.J. van Veen.
- In 1945 verhuisde hij naar Zuidlaren. Hij meldde zich bij de Canadese Field Security, die hem aan de Britse Special Counterintelligence overdroeg. Hij werd door L. Einthoven, hoofd van het Bureau Nationale Veiligheid, ingezet om Duitsland te infiltreren, maar in 1947 aan Nederland uitgeleverd. In 1948 werd hij voorgeleid bij het Gerechtshof in Den Haag. Van der Waals wordt wel de grootste Nederlandse landverrader van de Tweede Wereldoorlog genoemd. De uitkomst van zijn proces tussen april 1948 en januari 1950, was dan ook dat er voldoende bewijs was voor zijn schuld aan de arrestatie van 83 verzetsmensen in Duitse handen, van wie er minimaal 34 werden geëxecuteerd. Deskundigen zijn ervan overtuigd dat het aantal mensen dat door Van der Waals aan de SD is uitgeleverd, vele malen hoger ligt. Hij werd ter dood veroordeeld en op de Waalsdorpervlakte op 26 januari 1950 geëxecuteerd. Bron: Wikipedia.

WEERD, Nicolaas Catherinus, van der. Geboren 06-04-1910, wonende 2E Helmerstraat 27 (belet?) Amsterdam. Zegt Joden naar Engeland te kunnen helpen, maar levert ze uit.
Nicolaas Catharinus van de Weerd, geboren 06-04-1910 te Wageningen, overleden 12-03-1984 te Amsterdam.
28-11-1941 PB 629007, 26-08-1942 PB 644627. Zijn Nederlanderschap is hem niet ontnomen.

WERF, van der. Zie Drost.

WESTERLING-Le GROS, Tilly. Nieuwe Binnenweg 157, Rotterdam. Gestapo-agente. Zeer gevaarlijk. Doet zich voor als propagandiste van Vrij Nederland. Ook haar man Dr. Westerling is gevaarlijk.

WESTERINK, M. Dorpsstraat K 76, Oene. Gestapo-agent.

WEYMINGA. Ambtenaar CCD. reist door het gehele land. Werkt voor Gestapo.

WEYMINGA, Sicco. Noemt zich ook Siegfried Wouters. In juli 1943 40 jaar geworden. 1.85m lang, zwart golvend achterover gekamd haar, bruine gelaatskleur. snorretje van pl.m. 1 cm breed tot over de mondhoeken, blauwe oogen, lidteeken op den linkerwang, gaaf gebit, in rechterbovenkaak ontbreekt vlak achter den hoektand een kies. Draagt gouden zegelring met de letters SW aan den linkermiddelvinger. Draagt bij lezen en schrijven een bril. Woont Laan van Meerdervoort 1008. Tel. 338538 en is luitenant bij de politie. Hij was vroeger brigadier en woonde Klimopstraat 105, Den Haag. Is vermoedelijk een Fries. Spreekt Fransch, Duitsch en Engelsch. Is gevaarlijk. gestapo-agent.

WEZENMAAL, van. Brederodestraat 91, Amsterdam. Alias Josef Versenaar. Beroep: Leraar M.O. Duitsch. Signalement: lang 1.85 - 1.90m, zwaar gezette man, haar donderblond, kroezig, rond gelaat, oogen grijsgroen, opmerklelijk kleine nagels, vriendelijk voorkomen, merkwaardige uitspraak van de S, verder licht Amsterdams dialect. Is SS man. Hielp Engelsche vliegers zogenaamd naar hun land terug. Deze vliegers werden echter, nadat zij hem voldoende inlichtingen over bases, vliegtuigen, enz verschaft hadden naar een krijgsgevangenenkamp gebracht. Als bewijs van aankomst in Engeland liet hij spreuken over Radio Oranje doorkomen. Ook Hollanders zijn het slachtoffer geworden van dezen'weg'. Van Wezenmaal is onlangs in Limburg neergeschoten en ligt zwaargewond in het ziekenhuis. Hij werkt samen met Vos, alias Vastenhout (C.S.) Zijn meisje is Mej. Munsterman, die hem dagelijksch in het ziekenhuis bezoekt, 23 jaar. Manchetknoopen van zilveren dubbeltjes of kwartjes. Zijn ouders zijn goed. Werkt met Van Nes en politie-inspecteur Hofman uit Leiden. Verblijft mogelijk in Amstelveen.
Edmundus Jacobus Isabel van Wesemael, geboren 06-04-1887 te Amsterdam, overleden 25-11-1955 te Amsterdam, maar het gaat waarschijnlijk om zijn zoon Joseph Hendrik van Wesemael. Geboren 04-02-1920, waarschijnlijk te Amsterdam. Hij is op 18 juni 1946 afgevoerd uit de gemeentelijke administratie van Amsterdam.

WIJK, van. Oud 23 jaar. Adres: Biesboschstraat 48, Amsterdam. Werkt voor de Gestapo in Joodsche aangelegenheden.
Hendrik van Wijk, geboren 1921.

WIJNREEP. Werkt in Den Haag, Verraad Joden.

WILDE, de. (Zie Van der Waals).

WILLEMS, Fritz. Geboren 24-04-1921. 2^E Vogelstraat 2, Amsterdam. Gestapo-agent.
Frits Willems.

WOELDERS, Willem Herman Stephan. Geboren 12-08-1898. Amazonestraat 59^I, Amsterdam. Ambtenaar bij de Sicherheitspolizei.
Wilhelmus Hermanus Stephanus Woelders, geboren 12-08-1898 te Arnhem, overleden 10-11-1978 te Amsterdam.
23-08-1941 PB 567453.

WOLFF, Marcel (Moos), Rotterdam. Broer van Daniel (Spoorhout). Gestapo.

WOLTERS, Antoon. Sumatrastraat 92^III, Amsterdam. Gestapo-agent.
Antoon Wolters, geboren 06-11-1910 te Watergraafsmeer.

WOUDE, van der. (Zie Van der Waals).

w.mugge@home.nl

22-07-2019