JAN OOM.
Jan Oom: na jeugdzonde, in het verzet, een lijdensweg tot zijn dood als bevrijding Jan Oom is op 14 januari 1920 in Heemstede geboren en was leerling van de Voorweg- en nieuwe Dreefschool. Zijn vader, Jan Oom sr., werkte als opzichter bij het gemeentelijk gasbedrijf en fungeerde tevens als brandmeester, met zijn gezin woonachtig op het adres
Wilhelminaplein 6. Na onderdeel te zijn geworden van Aziatisch restaurant Pandahof niet meer met een eigen voordeur.
Telegraaf-journalist Dick van den Hoorn, die destijds in Haarlem woonde, zat in de jaren voor de oorlog met Jan Oom op een opleidingsinstituut voor marconisten (radiotelegrafisten) van Radio Holland in Amsterdam. Daarna heeft hij niets meer van zijn vriend vernomen en na zijn pensionering bij de krant is Van den Hoorn een onderzoek begonnen naar het wel maar voornamelijk wee van Jan Oom. Diens ouders hebben pas in 1949 met zekerheid vernomen dat hun zoon in 1944 in concentratiekamp Bergen-Belsen was overleden. In 2001 kwam het boek ‘Uitgewist; hoe Jan Oom verdween in
“Nacht und Nebel” uit, waarvan in 2002 een tweede, uitgebreide druk uitkwam. Omdat Jan Oom in de zomer van 1940 naar München was afgereisd voor een spoedopleiding in de radiotelegrafie bij een nieuw te vormen SS-eenheid, en zijn
verdere levensloop onbekend bleef, heeft men destijds zijn naam niet opgenomen in het register van de o0rlogsgravenstichting. Uit onderzoek van Van den Hoorn in archieven ter plaatste en uit gesprekken met personen die Jan Oom hebben meegemaakt, blijkt dat hij na het intermezzo in Beieren, in het verzet is gegaan. In 1941 werkte hij via Kees van Lent mee met broeder Jozef, een fanatiek radiozendamateur. In tegenstelling tot de meeste andere leden van de opgerolde verzetsgroep, is hij toen niet gearresteerd. In september 1941 dook Jan Oom op in Parijs en tot zijn
arrestatie in juni 1943 door de Duitse justitie heeft hij meegeholpen aan een vluchtroute, een zogenaamde ‘escape line’ voor gevluchte joden, gestrande geallieerde vliegers e.d. van Parijs via Perpignan en de Pyreneeën naar Spanje. Uit onderzoek is gebleken dat hotel Créa in de Rue Pigalle een broeinest van Hollands verzet is geweest. De door de SD aangehouden Nederlanders zijn dankzij interventie van generaal Christiansen in 1943 weer vrijgelaten, echter met uitzondering van Jan Oom. Zoals hij ook al in Heemstede een ‘Einzelgänger’ was, heeft Oom in Frankrijk voornamelijk op eigen gelegenheid geopereerd, ook al had hij incidenteel contacten met de organisatie ‘Dutch Paris’ onder leiding van de in Frankrijk wonende Nederlander Johan Hendrik, later Johan Weidner. Jan Oom werd na zijn arrestatie verhoord en heeft een half jaar vastgezeten voordat hij januari 1944 naar het Wehrmacht gevangenenkamp, een ‘Durchgangslager’ bij Compiègne is overgebracht. Twee weken later is hij, gerubriceerd als ‘politiek gevangene’, getransporteerd naar concentratiekamp Buchenwald bij Weimar in Thüringen. Nog geen maand later is Oom op transport gesteld naar het
ondergrondse kamp Dora, waar vooral gevangen genomen Russen onder dwang voor de Duitse oorlogsindustrie o.a. aan de bouw van raketten werkten. Jan Oom liep hier in een omgeving van stof en gruis een longziekte op. Ongeschikt om te werken is hij 27 maart 1944 voor dodentransport naar Bergen-Belsen afgevoerd, waar hij doodziek aankwam, geen medische hulp ontving en 6 april is overleden, kort voor de bevrijding door Engelse troepen. Op 15 oktober 1947 is Jan Oom als vermist beschouwd en werd hij uit het bevolkingsregister in Heemstede uitgeschreven, als zijnde ’VOW’, een
De laatste opname, een pasfoto van Jan Oom uit 1940 afkorting van: Vertrokken naar Onbekende Woonplaats. In 1948 werd via het Rode Kruis bekend dat Jan Oom in Buchenwald en Dachau was gesignaleerd en vermoedelijk niet meer in leven. Pas eind 1949 kregen zijn ouders in Heemstede definitief bericht dat hun zoon op 6 april 1944 in Bergen-Belsen was overleden [gemeente Heemstede, overlijdensakte nr. 244, 1950] en lieten zij na zes jaar van onzekerheid een overlijdensbericht plaatsen in het Haarlems Dagblad.
Source: https://hvhb.nl/app/uploads/2020/12/Heemstede-in-de-oorlog_Heemsteder.pdf
w.mugge@home.nl